Archive | Education

Die dorp wat hulle grootmaak

By Rian Truter on July, Wednesday 14 2021 in 2021, Education, Environment 6

It’s a strange, strange world we live in master Jack…

Of die Four Jacks and a Jill in 1968 ooit besef het hoe profeties hierdie woorde sou word, betwyfel ek.

En net toe ons dink Covid en al sy tentakels is die toppunt van tragedie, wys van ons medeSuid-Afrikaners ons hoe sake oornag van erg na erger kan eskaleer.

Ek is die eerste een wat erken Afrika is ’n tawwe kontinent, maar selfs ek het nie in my wildste drome gedink mense sal oop en bloot, in die lens van van ’n nasionale TV-kamera, ’n winkelsentrum plunder en beroof nie!

Nie eens rot en kaal steel nie, want ek glo dat elke rot betyds die pad gevat het… Eerder tot op die fondasie afbreek!

Wat nog erger was, was om kinders tussen die volwassens te sien wat meedoen aan hierdie skreiende anargisme.

Die spreekwoord It takes a village to raise a child het onwillekeurig in my gedagtes opgekom.

En ek wonder wat het in hierdie dorpie skeefgeloop?

Wie was hulle rolmodelle? Politici, gemeenskapleiers, ouers, grootouers, bure, onderwysers…

Watter waardes is aan hulle voorgehou? Die vyf op die plakkate in die skoolgange strook definitief nie met dit wat hulle by die leiers van die dorp en land waargeneem het nie.

Dalk is dit ’n onderwysstelsel wat geen waarborg op werk verskaf nie?

Was dit sistemiese armoede of honger wat hulle hiertoe gedryf het?

Of is hulle bloot in die suigstroom van die dorp opgeslurp en in hierdie chaos uitgespoeg?

Maar die ergste nog; is hierdie nuwe normaal hulle morele kompas vir die res van hulle lewe?

As bogenoemde vraag waar sou wees; behoed hulle, ons en die land waarvan hulle dorpie ’n deel is.

The essence of community, its heart and soul, is the non-monetary exchange of value; things we do and share because we care for others, and for the good of the place. – Dee Hock

Parents must lead by example. Don’t use the cliche; do as I say and not as I do. We are our children’s first and most important role models. – Lee Haney

Parents are the ultimate role models for children. Every word, movement and action has an effect. No other person or outside force has a greater influence on a child than the parent. – Bob Keeshan

Dissipline : Reëls, regulasies en wette

By Rian Truter on May, Wednesday 6 2020 in 2020, Education, Life, Mei, Uncategorized 6

Die woorde dissipline en straf is vir ouers en onderwysers nie vreemd nie. Dissipline is ’n woord wat in elke notule en agenda van ’n personeelvergadering voorkom en menige ouer sukkel die een of ander tyd met die balans tussen dissipline en straf.

Om presies dié rede wou ek aan die begin van die tweede kwartaal hierdie blog vir onderwysers en ouers skryf, maar min het ek geweet daar gaan nie ’n tweede kwartaal wees nie!

Miskien ook goed, want hierdie tyd van inperking het my laat besef ek moet alle beleidmakers, ons hele kabinet en die nasionale bevelsraad (wie hulle ook al mag wees!) by die onderwysers en ouers voeg.

Jordan Peterson het in sy boek, 12 Rules for Life, hierdie oënskynklik vreemde vyfde reël, naamlik: Do not let your children do anything that makes you dislike them.

In reël vyf bespreek hy ’n paar beginsels wat ouers, en die res wat ek bygevoeg het, kan help om opbouende dissipline daar te stel en toe te pas.

Maar laat ek dadelik my standpunt rakende dissipline op die tafel sit. Ek glo beslis dat gesonde dissipline nodig is, want sonder dissipline gaan ons kinders nie in volronde, gebalanseerde volwassenes ontwikkel nie.

Duidelike reëls (ek verkies reëlings) lei tot geborge kinders en kalm, rasionele ouers. Helder, deursigtige beginsels en die gebalanseerde toepassing daarvan, bly ons keerwal teen chaos en anargie.

Dissipline wat verkeerd toegepas word, word eerder drakoniese reëls wat daarop uit is om ten alle koste te straf of een persoon of groep se mag oor ander te bevestig. Eerder as om op te bou en te ontwikkel.

Hier volg Peterson se beginsels met my kantaantekeninge:

1. Limit the rules : Of dit nou in die klaskamer, sitkamer of raadsaal is, die eerste vraag behoort altyd te wees: Is dié reël werklik nodig? Ons het almal al met situasies te doen gehad waar as die reël nie werk nie, iets bygevoeg word met die hoop dat dit dan sal werk, maar wat dit net nóg lomper maak. Hierdie punt vereis nugtere denke waarom ‘n reël nodig is. Belangriker; of dit enigsins nodig is. Die Israeliete het net tien reëls gekry en hulle moes deur die woestyn trek. Ons het tydens inperking duisende moets en moenies en ons moet in die huis bly!
2. Use the least force necessary to enforce the rules : As jy dan die reël gemaak het, bepaal dan wat die minimum toepassing sal wees om dié besluit af te dwing. Op skool kry jy detensie vir min of meer enige oortreding onder die son. Wat hierdie argaïese koekiedrukkerstraf tot gevolg het, is dat die toepasser nie meer hoef te dink nie. Een straf is die oplossing vir elke oortreding. Die graad van die oortreding en die straf balanseer die skaal van geregtigheid soms glad nie. Amper soos die arme man wat sy sypaadjie tydens inperking skoonmaak en dan ’n boete van R5 000 op die lyf loop. ’n Man of vrou in blou wat tonne welwillendheid kon koop deur eerder te waarsku, as om te straf!
3. Parents, teachers and ministers should come in pairs : Die ou spreekword van twee koppe is beter as een! Iemand met ’n koeler hoof wat jou kan keer om jou naam gat te maak. Iemand wat net kan sê: Stop en dink voor jy doen. Gelukkig word ouers en onderwysers se dissiplinêre blapse nie op nasionale televisie ontbloot nie!. Ons regering se inligtingsessies tydens die inperkingstyd, lyk eerder na ’n uitsending van stomstreke as na ingeligte kabinetsministers wat probeer keer dat Suid-Afrika deur ’n viruspandemie verswelg word. Ongelukkig verberg selfs ’n masker nie stommiteit nie.
4. Parents, teachers and ministers should understand their own capacity to be harsh, vengeful, arrogant, resentful, angry and deceitful : Nie eers die beste onder ons is sonder genoemde krake nie. En hierdie krake word afgronde in uitdagende dissiplinêre situasies. Dink maar aan die tyd toe jou kind ’n vloermoer in die supermark se gangetje gegooi het, en hoe jy in jou gedagtes planne beraam het om hom/haar terug te kry (hopelik het dit darem net by gedagtes gebly). Of hou net vir Donald Trump tydens ’n sessie met verslaggewers dop.
5. Parents, teachers and ministers have a duty to act as proxies for the real world : Al drie die genoemde groepe het die verantwoordelikheid om dissipline toe te pas. Ons kan hierdie verantwoordelikheid nie op iemand anders afskuif nie. Die kwessie bly egter steeds hóé ons dit toepas. Doen ons dit as rolmodelle wat reëls, regulasies en wette in belang van diegene aan ons toevertrou maak, of doen ons dit as diktators wat ons eie belang in die hele proses eerste stel. Of dit nou jou eie kinders, iemand anders se kinders of ’n nasie wat jy goedgunstiglik verteenwoordig, ons skuld hulle ’n voorbeeld van wat en wie hulle behoort te wees.

Of ons in elke geval in die toekoms die beker gaan kry vir die beste reëls gemaak, dit is te betwyfel, want daarvoor is ons maar net te feilbaar.

Maar as ons net die bostaande vyf wenke sal onthou as ons enige dissipline moet toepas, of reëls moet neerlê, behoort ons beslis baie beter te vaar.

If you destroy a free market you create a black market. If you make 10,000 regulations you destroy all respect for the law. – Winston Churchill

Nothing in life is to be feared, it is only to be understood. Now is the time to understand more, so that we may fear less. – Marie Curie

I follow three rules: Do the right thing, do the best you can, and always show people you care. – Lou Holtz

‘n Teenmiddel teen Chaos : 12 Reëls

By Rian Truter on April, Thursday 2 2020 in 2020, April, Education, Leadership, Life 14

Op ’n vriend se aanbeveling het ek Jordan Peterson se boek, 12 Rules for Life, gelees en gedink dié reëls van hom is iets wat almal goed kan gebruik. Veral ouers en onderwysers.

Sy subtitel vir die boek is An Antidote to Chaos.

En dit was nog voor Covid-19 en die staat van inperking. Intussen het ons wêreldjie egter vinnig verander!

Miskien sou Peterson, as hy van die virus geweet het, ook die volgende drie bygevoeg het:

Was jou hande gereeld.
Bly by die huis.
Handhaaf fisieke distansiëring.

Maar dalk is die twaalf reëls in hierdie uitdagende tye nou meer van toepassing as ooit. En ’n GPS vir die dag wat ons weer aan die ander kant uitkom.

Ek het die reëls in Afrikaans vertaal. Hoekom, hoor ek jou vra? Sommer net… Ek het mos nou die tyd!

By sommige is die Afrikaans vir my net meer in die kol as die oorspronklike. Kies maar die taal waarvan jy hou.

Ek het ook nie die reëls verklaar nie, want jou eie belewing en menswees sal hulle vir jou inkleur. Sou jy Peterson se verklaring vir elke reël wil weet; lees gerus die boek.

12 REËLS

#1 : Kop op; skouers terug.

Stand up straight with your shoulders back.

#2 : Behandel jouself asof jy iemand is waarvoor jy verantwoordelik is.

Treat yourself like someone you are responsible for helping.

#3 : Maak vriende met mense wat die beste vir jou wil hê.

Make friends with people who want the best for you.

#4 : Meet jouself aan wie jy gister was en nie aan wat iemand anders vandag is nie.

Compare yourself to who you were yesterday, not to who someone else is today.

#5 : Moenie toelaat dat jou kinders iets doen wat gaan maak dat jy nie van hulle gaan hou nie.

Do not let your children do anything that makes you dislike them.

#6. Maak eers jou eie huis aan die kant voor jy die wêreld kritiseer.

Set your house in perfect order before you criticise the world.

#7. Soek na wat waardevol is en nie na wat slegs die oomblik bevredig nie.

Pursue what is meaningful (not what is expedient).

#8. Praat die waarheid en bly weg van leuens.

Tell the truth – or, at least, don’t lie.

#9. Aanvaar dat die persoon na wie jy luister, iets weet wat jy nie weet nie.

Assume that the person you are listening to might know something you don’t.

#10. Wees uiters noukeurig in wat jy sê.

Be precise in your speech.

#11. Moenie kinders pla as hulle skateboard nie.

Do not bother children when they are skateboarding.

#12. Streel ’n kat as jy een op straat raakloop.

Pet a cat when you encounter one on the street.

Miskien moet ek hierdie aan ons agbare ministers Cele, Mbalula en Zulu stuur? Dalk sal hulle dan met beter begrip en insig met die huidige staat van inperking omgaan.

Maar wie sal weet. Ons vandag is beslis nie ons gister nie.

Learn the rules like a pro, so you can break them like an artist. – Pablo Picasso

The young man knows the rules, but the old man knows the exceptions. – Oliver Wendell Holmes, Sr.

There is no more important rule of conduct in the world than this: attach yourself as much as you can to people who are abler than you and yet not so very different that you cannot understand them. – Georg Christoph Lichtenberg

Wat is dit met sommige mense en titels?

By Rian Truter on March, Wednesday 18 2020 in 2020, Education, Leadership, March 14

Verlede week was ek die amptelike meet and greeter vir ’n funksie.

Omdat daar uitstallers en onderwysers teenwoordig was, moes ek uitvind wie is wie. En omdat my instink na jare in die tuig nog redelik akkuraat is (of so het ek gedink), kon ek die onderwysers met min moeite identifiseer.

Met die oorgrote meerderheid was my voorgevoel in die kol, maar ’n paar keer het ek die toets liederlik gedop!

Om te sien of my vermoede reg is, het ek dan aan hulle gevra of hulle onderwysers is.

Die meeste het die vraag positief beantwoord en sommer vrywilliglik bygevoeg watter skool hulle verteenwoordig.

Maar drie keer was die antwoord : Ek is die hoof! (Menende die skoolhoof.)

Jammer Meneer/Mevrou! Ek is ontsettend jammer dat ek nie u titel kon raaksien nie!

Allemagtig! Wat is dit met sommige mense en titels?

Van wanneer is skoolhoofde dan nie meer onderwysers nie? Of is, om nét ’n onderwyser te wees, benede dié uitverkore betiteldes?

Sondagaand, tydens die US Woordfees, luister ons na Koos van der Merwe en hy sing Bob Dylan:

Mama, take this badge off of me

I can’t use it anymore

It’s gettin’ dark, too dark to see

I feel I’m knockin’ on heaven’s door.

En ek besef; dit is nét heavens door wat die badge van sommige mense sal kan stroop.

Sela.

I don’t want to be a VIP. I want to be a LIP, a Less Important Person. – Mamata Banerjee

I can’t help feeling that I am not a very important person, and being treated like one gives me strange feelings. – Sally Rooney

I didn’t wake up one morning and become some important person. – Linda Sarsour

Respek. Dit is nou of nooit!

By Rian Truter on October, Monday 21 2019 in 2019, Education, October 0

Die woord vir 2019 is glo Zondo-kommissie.

Volgens PanSAT (Pan-Suid-Afrikaanse Taalraad) is dit die woord wat dié jaar se luim en filosofie die beste omvat.

Al wat ek kan sê, is… krokodilbollie!

My woord is die een wat sedert die begin van die Rugby Wêreldbeker op almal se lippe is, naamlik respek. En presies oor die teenoorgestelde rede as die van PanSAT.

Natuurlik is die woord vir die meeste van ons glad nie vreemd nie.

Ons het immers met hierdie woord grootgeword. Maar wat daarvan geword het, is ’n ope vraag.

Om een of ander rede het die toepassing van die woord nie regtig inslag by ons as Suid-Afrikaners gevind nie.

Maar waarom wel by die Japannese?

Dit kan beslis nie wees omdat die begrip van respek nie genoeg by ons ingedril, en selfs ingefoeter, is nie.

Daar is omtrent nie ’n skool in Suid-Afrika wat nie die een of ander waardeprogram volg en waarvan respek ’n groot deel uitmaak nie.

Suid-Afrikaners by die Wêreldbeker knoop hulle dubbel om te konnichiwa en selfs met pantoffels en kamerjasse op die paviljoen te gaan sit.

Maar ten spyte van al hierdie tydelike betoon van respek in ’n vreemde land, betoon ons as nasie tuis min of geen respek aan mekaar nie. Nie in die klein dingetjes nie en nog minder in die grotes.

Miskien het ons al die jare net die woord in teorie geleer en verstaan. Die woordeboekdefinisie daarvan, maar die uitoefening het ongelukkig agterweë gebly.

Te veel is die woord gepredik en te min is dit gedoen!

Die spieël van respek waarin ons jeug moet kyk, is te dof om te sien hoe daar met respek opgetree word?

Ons moet nou respek begin leef en ophou net praat daarvan.

Wanneer jy respek aan jou opponent betoon, respekteer jy jouself. – John-Laffnie de Jager

It’s always been a mystery to me how people can respect themselves when they humiliate other humans. – Mahatma Gandhi

Respect is a two-way street, if you want to get it, you’ve got to give it. – RG Risch

As jou kop raas.

By Rian Truter on March, Tuesday 15 2016 in 2016, Education, Life, Uncategorized 8

Nou die middag luister ek hoe ’n skoolhoof vertel dat sy snags nie kan slaap nie, want haar kop kom net nie tot rus nie. Ek is seker almal van ons weet presies waarvan sy praat, want die meeste mense ken dié gevoel.

Dit is daardie vroegoggend, magtelose gevoel dat skape tel boggherol help. Jy het alles (behalwe drank) probeer, maar jy kán net nie die geraas in jou kop stil kry nie! Dit voel kompleet of jou kop ’n leë konfytblik vol klippe is.

En om sake te vererger, onthou jou brein, wat deesdae die onbenulligste feite nie kán onthou nie, al die idiome oor leeg en klippe wat jy geleer het!

Die kopdokters sal natuurlik verskeie redes kan aanvoor waarom dit vir jou voel dat jou kop raas.

Vir die skoolhoof wil ek eintlik net sê dat sy nie bekommerd moet wees nie. Dit is nie ’n mediese probleem nie. Die klippe in die kop kom eintlik maar saam met die job!

Die persone wat haar aangestel het, het net vergeet om te sê dat dit een van die newe-effekte van dié posvlak is. Maar sy moet tog die uitdrukking, uneasy lies the head that wears the crown, ken?

Vir die res van ons gewone voetvolk is dit ook nie vreemd dat jou kop raas nie. ’n Gewone dag in Mzanzi is genoeg om enige Amerikaner, Brit of Griek nooit ooit weer te laat slaap nie!

Maar laat my toe om net ’n paar alledaagse wakkerblyklippe in jou pad te rol.

Eerste voorbeeld: Hoe kan enige iemand, behalwe ANC-lede, slaap na jy die opening van ons parlement aanskou het?

Tweede voorbeeld: Die waarde van jou kosbare Suid-Afrikaanse rand teenoor omtrent enige ander geldeenheid in die wêreld.

Derde voorbeeld: Die droogte in ons land en wêreldwye klimaatsverandering.

Vierde: Armoede en korrupsie.

Vyf: Soek jy regtig nog?

Ok, jy gee toe. Maar hoe gemaak om dié geraas af te skakel?

Ek wil my nou nie as ’n doktor Phil uitgee nie, maar ek dink die maklikste is om eers al die klippe uit te gooi. Spreekwoordelik, natuurlik. Want dit is tog wat jy met ‘n regte blik met klippe sou doen.

Keer die blik om en gooi die klippe op ‘n hoop. Die maklikste is natuurlik om die hele hoop klippe net daar te los, jou blik te vat en weg te stap. As jy dít kan regkry, is jy van die gelukkiges. Jy gaan ‘n verkwikkende nagrus hê.

Maar vir die ander van ons wat nie van die hoop klippe kán wegstap nie, wil ek voorstel dat jy elke klip op sy eie sal optel, sal weeg en dan besluit of dit die moeite werd is om dit weer in die blik te sit. ‘n Mens kán mos nie elke klip kop toe vat nie!

Kan jy enigiets aan die klip se saligheid verander deur dit in die blik terug te sit? Indien nie; los dit op die hoop. Net klippe wat die potensiaal het om te verander, beland weer in die blik.

As jy met hierdie proses klaar is, het jy hopelik minder klippe wat minder geraas sal maak. Klippe wat in plaas van ‘n kakofonie ‘n rustige melodie in jou kop speel.

Maar of al die klippe ooit sal verdwyn; dit sal ek nie kan sê nie.

Myne raas nog gereeld!

Worry does not empty tomorrow of its sorrow, it empties today of its strength. – Leo Buscaglia

Fear can keep us up all night long, but faith makes one fine pillow. – Philip Gulley

There is a great difference between worry and concern. A worried person sees a problem, and a concerned person solves a problem.
– Harold Stephen

Children will listen.

By Rian Truter on January, Thursday 21 2016 in 2016, Education, Kortes, Life 2

Gedurende die vakansie kyk ek een aand na Josh Groban op die TV en toe hy die lied Children will listen van Into the Woods sing, toe weet ek dat ek weer na dié woorde moet gaan kyk. Die onderstaande is ’n gedeelte uit die lied wat vir alle volwassenes van uiterste belang is. Veral vir ouers, grootouers en onderwysers. In kort; almal wat ’n kind se lewe kan beïnvloed!

Careful the things you say
Children will listen
Careful the things you do
Children will see and learn
Children may not obey, but children will listen
Children will look to you for which way to turn
To learn what to be
Careful before you say “Listen to me”
Children will listen
Careful the wish you make
Wishes are children…

Lirieke: Stephen Sondheim

Foto: Kleinkinders (Kersfees 2015)

Malala Yousafzai – Staan op en laat jou stem hoor!

By Rian Truter on December, Thursday 3 2015 in 2015, December, Education 8

Ongelooflik om te dink dit is die laaste maand van 2015!

Bostaande sin is natuurlik die cliché wat oor hierdie dae gereeld gebruik word, maar dit bly egter net skrikwekkend waar die tyd heen verdwyn het! En dit is hierdie onverantwoordbare, verdwene tyd wat my aan die einde van hierdie jaar ietwat ongemaklik maak.

Daarom sommer dadelik my eerste voorneme vir 2016: moenie dat jy wonder oor wat van die tyd geword het nie, weet wat jy daarmee gedoen het!

Ek het gister na die film He named me Malala gaan kyk. En wat ’n belewenis, want ek was nog altyd ’n reuse-aanhanger van hierdie ouwêreldse, wyse meisie!

Almal wat wonder oor tyd, sy/haar doel en visie op aarde moet hierna gaan kyk. En moet asseblief nou net nie weer dink dit is iets wat later gedoen kan word nie. Doen dit nou!

Malala Yousafzai se verhaal is aangrypend en inspirerend. Ouers, grootouers en veral onderwysers móét dié fliek gaan kyk. En haar boek I am Malala lees. Jy gaan nie onaangeraak deur hierdie proses kom nie; dit kan ek jou belowe.

Ek gaan nie hier die storie van Malala vertel nie; dit kan jy self gaan kyk of lees. Ek wil net ’n paar van haar wyshede aan die einde van 2015 met jou deel.

I don’t want to be remembered as the girl who was shot. I want to be remembered as the girl who stood up.

We realise the importance of our voices only when we are silenced.

One child, one teacher, one book, one pen can change the world.

I raise up my voice – not so I can shout, but so that those without voice can be heard.

When the whole world is silent, even one voice becomes powerful.

Ten slotte wil ek jou bedank dat jy hierdie jaar Piesangs & Jellietots gelees het. Dankie vir almal wat kommentaar lewer. Ek waardeer dit geweldig. (Daar is ’n praatborrel regs bo die post waarop jy kan kliek om saam te praat.)

Ek wil vir jou en jou geliefdes ’n baie geseënde Kersfees toebid. Mag jy Jesus se genade en liefde in elke senuweepunt van jou wese ervaar en beleef.

’n Voorspoedige 2016 wil ek ook vir jou toewens, maar met minder geesdrif as my Kersfeeswens aan jou. Ek wil jou eintlik ’n ietwat ongemaklike 2016 toewens sodat jy rusteloos en kriewelrig kan raak oor:
– Armoede in ons land en oor die hele wêreld!
– Misdaad en korrupsie!
– Oninspirerende onderwys en beleide!
– Hopelose en visielose leierskap!
– Gebrek aan rolmodelle!

Kom ons besluit om soos Malala in die nuwe jaar op te staan en te sê: Tot hier toe en nie verder nie!

Mooi loop en vrede.

Terwyl standbeelde tuimel

By Rian Truter on October, Monday 12 2015 in 2015, Education, Leadership, October 2

…dobber ons jeug in ’n lugleegte van koploseleierskap rond.

Sonder ’n verlede, ’n vae hede en ’n onsekere toekoms.

Nóú, meer as ooit, is dit die tyd vir ouers, grootouers en onderwysers om hierdie vakuum met besielende leierskap te vul.

’n Leierskap wat sê: Volg my! Ek weet waar jy vandaan kom en ek gaan jou wys waarheen jy op pad is.

’n Leierskap waarvan die dade en voorbeeld meer wys as hoeveel volgelinge jy op Twitter of Facebook het. ’n Rolmodelskap wat getuig van Nelson Mandela se woorde en nalatenskap: For to be free is not merely to cast off one’s chains, but to live in a way that respects and enhances the freedom of others.

Self gee ek eerlik nie om of alle standbeelde in Suid-Afrika verwyder word nie, maar my wroeging is, waarmee vervang ons dit?

’n Vredevolle trooskombersie waaruit ons kinders niks wys word nie? ’n Rooskleurige vakuum waarin alles net goed en gaaf is en vir ewig so sal bly?

Hoe gaan hulle dan ooit uit ons foute leer?

Hoe gaan hulle weet om nie dieselfde foute as ons te maak nie? Veral as sommige Suid-Afrikaners verkies om die verlede onder swart vullissakke (Rhodes), te verbloem.

Miskien verstaan dié onbekende Nederlander, nogal ironies want volgens my is hulle die oorsaak van al die gekheid in hierdie land, dit die beste as hy/sy sê als je niet leert van het verleden, zal je in die toekomst telkens nieuwe lessen krijgen.

Nee, ons sal ons kinders moet wys waar hulle vandaan kom sodat hulle kan begryp waarheen hulle op pad is. Op pad na ’n toekoms vol moontlikhede en vryheid.

Maar ook om te wys dat die verlede nie net altyd boos was nie.

Op pad na ’n toekoms wat nie deur lewelose, koue stukke klip en metaal gedefinieer word nie, maar deur die voorbeeld van lewende rolmodelle wat as rigtingwysers staan.

Lewende rolmodelle wat leef uit ’n tradisie… Of soos die seun van Sutherland, NP van Wyk Louw, dit gestel het – leef in ’n bestendige debat met die verlede.

Forgiving does not erase the bitter past. A healed memory is not a deleted memory. Instead, forgiving what we cannot forget creates a new way to remember. We change the memory of our past into a hope for our future. – Lewis B Smedes

O, yes the past can hurt. But you can either run from it or, learn from it. – The Lion King

We are made wise not by the recollection of our past, but by the responsibility for our future. – George Bernard Shaw

Foto: AP

Waar kry jy die meeste vis?

By Rian Truter on June, Friday 26 2015 in Education, June, Life 6

Andrew, my energieke koerantverkopervriend, vra my nou die dag: Wa kry djy die meeste vis, laanie?

Onmiddellik is ek op my hoede, want ’n verkeerde antwoord gaan my onnosel laat lyk. ’n Verkeerde antwoord kan my ’n goue ster kos en die hoek-van-die-straat-flinkdinktrein laat verpas.

My gegradueerde brein laat alle sinapse gelyk snap, crackle en pop (NASA sou jaloers wees!) en my antwoord word half versigtig op die tafel gesit: Seker in die see…

Nei, laanie! Tussen die kop ennie stert, da kry djy die meeste vis!

Natuurlik! Logies; waar anders?

En toe laat Andrew my wonder. Waarom soek ons altyd die antwoord by die kop? Hoekom jaag ons gedurig van die kop na die stert en mis die meeste vis in die middel?

Miskien is dit omdat ons kultuur, gemeenskap en skole ons só programmeer. Of dalk word ons gebreinspoel dat net die kop saak maak. Net dié met die goue sterre tel. Die name op die erebord in die saal is die uitverkorenes. Dit is hulle, en nét hulle, wat êrens gaan kom in die lewe.

Ek dink elke dag meer en meer die antwoord lê êrens in die middel… Soos Andrew sê. Of dalk soos Boerneef gedig het:

Tussen die katel en die koppenent /Ennie katel se voetenent/Daar lê die begin/En daar lê die einde/Die begin vannie ding/Ennie end vannie ding… (Palissandryne)

Ken Robinson slaan vir my die spyker op die kop as hy die volgende oor skole te sê het: Schools have a narrow view of ability, school systems usually promote a very wide view of disability.

Die vraag ontstaan nou hoe ons te werk moet gaan dat skole ’n groter begrip vir elke kind se moontlike ability ontwikkel?

Eerstens moet onderwysers (en ouers) meer van elke kind verwag. Beslis meer as net dit wat die kurrikulum voorskryf. Hierdie verwagting moet egter realisties wees, want ’n verwagting wat nie aan die werklikheid gekoppel is nie, is net valse hoop. Maar daarteenoor is verwagtinge wat te klein is, ook weer sonde. Sulke verwagtinge mis die meeste van die vis in die middel.

Ons is vandag op soek na volwassenes wat kinders diep sal laat delf tussen die kop en die stert. Na waar hul die meeste vis sal kry. Rolmodelle wat ons kinders sal laat ontdek waartoe hulle werklik in staat is. En hulle dan sal lei om dié te potentiaal te verwesenlik. Of dit nou by die kop, middel of stert is!

Seth Godin sê op sy beurt: The mirror we hold up to the person next to us is one of the most important pictures she will ever see.

Nou, meer as ooit te vore, is dit nodig dat ouers en onderwysers dié spieël so sal hou dat kinders die volgende sal sien:

Elke mens is intelligent en uniek. Maar nie almal is op dieselfde manier intelligent nie.
Almal is kreatief, want ons word met hierdie eienskap gebore.
Jy is verantwoordelik vir jou lewe. Aanvaar dié verantwoordelikheid.
Leef met liefde.

Meer nog; dat dit nie net die goue ster en die eerste span is wat tel nie, want Andrew, Boerneef, Ken en Seth het gesê jy kry die meeste vis in die middel.

Miskien sal ons dan ophou om van die een punt na die ander te jaag. Van die A-klas na die eerste span na die goue ster. Ophou glo die geluk lê vir ons aan die einde van die reënboog en wag, want as ons dít glo, gaan ons die mooiste kleure van die reënboog in die middel glad nie raaksien nie!

Free the child’s potential, and you will transform him into the world. – Maria Montessori.

I was never top of the class at school, but my classmates must have seen potential in me, because my nickname was “Einstein”. – Stephen Hawking

Focus on your potential instead of your limitations. – Alan Loy McGinn

Image courtesy of duron123 at FreeDigitalPhotos.net

1 2 … 7 Next →