Archive | Education

Die jeug se oplossing vir SA Onderwyskrisis

Aldu Duminy

 Hierdie week se gasskrywer is Aldu Duminy van Riversdal. Ek het hom tydens die US-Jip Matrikulant van die Jaar-kompetisie ontmoet en gevra hy moet sy siening oor Suid-Afrikaanse Onderwys met Piesangs en Jellietots deel. Aldu was vanjaar hoofseun van Hoërskool Langenhoven en het tydens bogenoemde kompetisie ’n toekenning vir uitnemendheid (‘n beurs ter waarde van R30 000 en ‘n skootrekenaar te waarde van R12 000) ontvang. Hier volg sy oplossing vir SA se onderwys:

Die kruin van die onderwyskrisis is uiteindelik bereik. Verskeie alternatiewe roetes wink nou vir die toekomstige onderwys. In ons keuse van ‘n roete behoort ons bewus te wees dat onderwys die enigste sleutelfaktor is en altyd sal wees, wat aangewend kan word om ‘n verskil in ons land te maak.

Aangesien opvoeding, finansies en ander insette benodig word, is die regering en die privaatsektor die hoofrolspelers en argitekte in hierdie verband. Sedert 1994, nadat ‘n nuwe aanslag ten opsigte van onderwys gemaak is, kleef ons nog steeds vas aan dieselfde eertydse veranderinge.

Die tyd het aangebreek vir ‘n nuwe wending. Die belegging in onderwys tot op hierdie stadium, wat ‘n groot persentasie uitmaak van die Nasionale Begroting oor die afgelope 17 jaar, moet nou beslis herevalueer word. Die volk, asook die wêreld, wil graag weet wat die rentabiliteit op hul belegging en insette tot op hede is.

Gesien in die lig van vorige opmerkings, is dit dus glashelder dat daar nou eerder staat gemaak moet word op die kreatiwiteit en inisiatief van die opportunistiese jeug.

Om mee weg te spring: Die eerste twee bedreigings, naamlik armoede en werkloosheid, kan in ‘n waardevolle geleentheid omskep word. Die sleutel tot hierdie sukses berus op kreatiwiteit – met opvoeding as basis. Deur hierdie kosbare hulpbron positief te benut, kan daar ‘n daadwerklike verskil gemaak word aan menselewens en hul sodoende toerus met vaardighede wat hul van regeringstoelaes onafhanklik sal maak. Op hiérdie wyse word mense beklee met ‘n visie vir die toekoms, wat op hul beurt ’n positiewe sneeubal-effek sal verseker.

‘n Ander voorstel lê in die keuse rondom leerareas opgesluit. Sekere leerareas word huidig op leerders, sonder in agneming van potensiaal en belangstelling, afgedwing. Introspeksie moet ten opsigte van die waarde hiervan gedoen word. Wiskunde, Wiskundige Geletterdheid en Lewensoriëntering is die struikelblokke wat toekomsroetes versper. Daar moet besin word of die gedwonge bestudering van hierdie leerareas die kernprobleme in ons land aanspreek. Ons het eerder ‘n behoefte aan beroepsgerigte onderwys van so vroeg as wanneer leerders hul eerste tree op die skoolgrond gee.

Voorts sal in die toekoms vanweë globalisering, veel groter eise aan individue gestel word. Die minimum vereistes in hierdie verband word nog nie deur die huidige stelsel in ag geneem nie. Gesien in die lig dat die wêreld omskep word in ‘n klein dorpie, moet daar op ‘n gekoördineerde en harmonieuse wyse beplan en besin word wat nou eintlik die primêre vaardighede vir elke toekomstige aardbewoner moet wees. ‘n Eenvormige taal wat in ons kontinent en die wêreld gebesig word, moet bemeester word. Sodoende kan kommunikasie, as primêre medium, die uitdagings rondom globalisering die hoof bied.

Dissipline is ‘n rots in die weg van kwaliteit onderwys. Leerders ontwyk dissipline in gevalle waar die omgewing met hul persoonlike verwagtinge bots. Die skoolkurrikulum, gebrek aan kommunikasie tussen ouers en onderwysers, aanslag en bevoegdhede van pedagoë, asook die skoolinfrastruktuur, ondermyn dissipline. ‘n Duidelike organigram met afgebakende magte, bevoegdhede en verantwoordelikhede moet vir al die rolspelers, aan die begin van elke jaar, uitgespel word ten einde impulsiewe delegering van pligte te voorkom. Hierdie euwel bring mee dat belangrike doelwitte nooit gekontroleer en uitgevoer kan word nie. Dit is dus ooglopend dat hierdie rots tot die kernprobleem in die hedendaagse onderwysstelsel ontwikkel het.

Hierdie argitektoniese, nuwe skepping van toekomstige onderwys dien as rigtingaanwyser om die mees aanvaarbare, alternatiewe roete te bewandel. Deur hiérdie rigting in te slaan, sal ons die uitdagings in verband met opvoeding in definitiewe geleenthede omskep – met buitengewone opbrengs vir álle rolspelers.

 

’n Intellektueel is ’n persoon wat opgevoed is bokant sy intelligensie. – Jan Smuts

Education is the most powerful weapon which you can use to change the world. – Nelson Mandela

An investment in knowledge pays the best investment. – Benjamin Franklin

  

Continue Reading

Salute thy teacher!

I don’t know if this is true or false, but we need more teachers like this:

A retired Sergeant, having served his time with the Marine Corps, took a new job as a school teacher, but just before the school year started, he injured his back.

He was required to wear a plaster cast around the upper part of his body. Fortunately, the cast fit under his shirt and wasn’t noticeable.

On the first day of class, he found himself assigned to the toughest students in the school.

The punks, having already heard the new teacher was a retired Marine, were leery of him and decided to see how tough he really was before trying any pranks. Walking confidently into the rowdy classroom, the new teacher opened the window wide and sat down at his desk.

When a strong breeze made his tie flap, he picked up a stapler and promptly stapled the tie to his chest.

There was dead silence.

He had no trouble with discipline that year!

 

Success is a lousy teacher. It seduces smart people into thinking they can’t lose. – Bill Gates

Experience is the teacher of all things. – Julius Caesar

Your best teacher is your last mistake. – Ralph Nader

 

Image: FreeDigitalPhotos.net 

Continue Reading

Erkenning is die superglue van menswees

Twee belangrike besigheidsbeginsels is, volgens my beskeie mening, in Die Bybel opgeteken. Nie in ’n selfhelp-treffer of in die een of ander handleiding oor leierskap nie.

 # 1: Werp jou brood op die water, eendag kry jy dit terug. (Pred 11: 1)

 # 2: Alles wat julle wil hê dat die mense aan julle moet doen, moet julle ook aan hulle doen. (Matt 7:12)

En dit is oor die tweede een wat ek iets op die hart het.

Ek verstaan nie hoe leiers nie dié eenvoudige konsep onder die knie kan kry nie. Was dit nie deel van hulle MBA nie of is dit net ’n basiese tekortkoming in hulle menswees?

Tom Peters skryf dat acknowledgement beslis die sleutel tot mense se harte is.

Yes, we all want to matter, to register, to be at the heart of things. And, moreover, we want to be seen by others as mattering and as at the heart of things. And yet, in my experience, even the smartest bosses don’t “get it” as often or more often than not.

Hy vertel dié storie van president Ulysses S. Grant (1869 – 1877):

General U.S. Grant, during his presidency, made giant steps, the last, alas, for a long time, toward healing the Union after the Civil War. Grant’s approach was deeply imbedded in his belief system. A quote from a Confederate soldier’s diary, at the end of a bloody battle that had resulted in a Confederate surrender, is highly illuminating. Grant biographer Jean Edward Smith explains:  “The [Union senior] officers rode past the Confederates smugly, without any sign of recognition, except by one. ‘When General Grant reached the line of ragged, filthy, bloody, despairing prisoners strung out on each side of the bridge, he lifted his hat and held it over his head until he passed the last man of that living funeral cortege. He was the only officer in that whole train who recognized us as being on the face of the earth.’”

En dan sê Tom: I’m an old man, and an old soldier (sailor, actually), and whenever I read that aloud in a seminar, I tear up. What can I say? I can say: Oh, the power and the glory of human acknowledgement! And hats way off to General Grant!

Hoe dan nou gemaak meneer/mevrou die CEO?

Vergeet bietjie van jouself en onthou die betekenis van Ubuntu: ’n Mens is eers mens deur ander mense.

Begin vandag nog om in die mense wat vir jou werk (regstelling; saam met jou werk!) belang te stel.  Vergeet ’n bietjie van die bottom line en onthou generaal Grant op die front line.

Antwoord die volgende eerlik:

  • Hoeveel keer sê ek dankie? (Opreg bedoel?)
  • Hoeveel dankie-sê-briefies of sms’e stuur ek?
  • Hoe spoedig doen ek bogenoemde?
  • Groet ek almal? (Van die skoonmaker tot die visie-president?)
  • Ken ek almal? (Leer by David Kramer: Sê vir my wie is u/’n Hofmeyer van Montaqu/getroud met ’n van Deventer van Barrydale/Ek ken jou pa se tante op Bonnievale/Ja, sy was la Grange van Ladysmith/Rossouw is sy getroud, ja nou verstaan ek dit…)
  • Hoe luister ek?  Afgesaagde een dié, maar steeds duik ons lelik in die hek met hierdie ou toetsie. Konsentreer volgende keer en ek wed jou jy gaan ontdek dat jou gedagtes gedurende die gesprek afdwaal. Of erger nog dat jy reeds halfpad die oplossing/antwoord het!
  • Celebrate ek small victories?  (Van die netjiese beddings tot die miljoen dollar kontrak.)
  • Stap ek voor? Of praat ek net voor?
  • En as jy praat, praat jy ék of ons?
  • Is ek daar waar die tekkie die teer tref?  (Teenwoordigheid is alles.)

Met goed soos die is dit maklik om jouself amper net regmerkies te wil gee, want ek is mos nie só nie! Maar wees ’n bietjie braaf en vra ander of jy nie dalk tog só is nie? Dalk net ’n klein bietjie.  En net soms?

Wat ook al die uitslag mag wees; begin vandag om aan ander te doen soos wat jy wil hê hulle aan jou moet doen.

Jy sal verbaas wees!

Gaan lees Tom Peters se volledige artikel by http://www.tompeters.com/docs/Acknowledgement.BECKER.0730.12A.4234.doc.4234.doc

 

The deepest principal in human nature is the craving to be appreciated. – William James

A soldier will give you his life for a bit of colored ribbon. – Napoleon

I’ve learned that people will forget what you said, people will forget what you did, but people will never forget how you made them feel. — Maya Angelou

It doesn’t take a hero to order men into battle. It takes a hero to be one of those men who goes into battle. – Norman Schwarzkopf

Image: FreeDigitalPhotos.net

 

Continue Reading

As die pawpaw die fan tref!

Die goeie ou dae.

Dit tref my nou die dag weer hoe maklik ’n mens dié cliché gebruik. So ‘n amper instinktiewe gryp daarna; soos ’n lekker ou reddingsboei.

Veral as die pawpaw die fan tref.

Dan wil ons net met alle geweld terug na die goeie ou dae. Terug na daardie magiese toestand voor die pawpaw vrugteslaai geword het!

Harvard Business Review gee die volgende raad vir hierdie sopperige situasie:

1. Stop: Moenie sommer net besluite neem nie. Gee jouself ’n rooi kaart en dink eers voor jy tot aksie oorgaan.

2. Oorweeg jou opsies: Moenie tyd mors om te tob oor hoe dinge anders kon gewees het nie. As jy net dit of dat gedoen het, sou die pawpaw dalk die fan gemis het. Dit het nie! Oorweeg nou, met al die inligting tot jou beskikking, die beste oplossing vir die probleem.

3. Beweeg vorentoe: Gebasseer op jou beoordeling van die situasie, kom tot ‘n besluit en verbind jou daartoe. Selfs al is dit dalk nie wat jy sou wou hê nie, dit is die beste wat jy op daardie oomblik het.

Dit is onmoontlik om die toekoms te probeer voorspel. Hoe jy egter daarop gaan reageer, is baie belangriker as die goeie ou dae.

 

Losers live in the past. Winners learn from the past and enjoy working in the present toward the future. – Denis Waitley

I never think of the future. It comes soon enough. – Albert Einstein

My interest is in the future because I am going to spend the rest of my life there. – Charles F. Kettering

 

Continue Reading

‘n Vreemde leermeester

Garr Reynolds het tydens ’n TED-konferensie ’n skitterende aanbieding met die titel The Ten lessons from Bamboo gelewer. Omdat ons in Suid-Afrika nie so vertroud soos die Oosterlinge met bamboes is nie, het ek dit tong in die kies, vir my generasie wat nog die rottang geken het, aangepas.

Die rottang, hoor ek ’n afkeurende gefluister.

Hokaai! Byt net gou vas!

Voor al die Green Peace- en anti-lyfstrafaktiviste uitasem raak en na hulle hartpille gryp, laat ek dadelik sê dat ek 100% teen onsinnige lyfstraf gekant is. Lyfstraf ís en wás nog nooit ’n alternatief vir goeie dissipline nie.

Maar soms is dit al uitweg.  In baie gevalle kan ek, en sekerlik vele ander, getuig dat ’n pak slae op sy tyd wondere gedoen het. En weer praat ek van gesonde tugtiging; nie mishandeling nie!

‘n Punt van opmerking: vandag se generasie wat nie meer lyfstraf mag ontvang nie, speel gewelddadiger TV-speletjies as wat ’n pak slae ooit kan wees!

Nou dat die lug gesuiwer is, die lewenslesse:

1. Wat swak lyk, is eintlik sterk: Ou Bulletjies se rottang het maar ietwat pieperig gelyk. Nie lank of dik nie.  Beslis nie so sterk soos ‘n telefoonpaal nie, maar sterk genoeg om enige balhorige wetenskapklas tot orde te roep. Ons onderskat maklik mense omdat hulle nie groot of sterk lyk nie. Onthou wat die Jedi-meester gesê het: Size matters not. Look at me. Judge me by my size do you?

2. Buig, maar moenie breek nie: Elke keer gewens die bleddie ding wil breek, maar al wat dit doen is buig. Buig om jou boude! Meer nog; ek was elke keer vasbeslote om nie te huil nie, al was dit hoe seer. Buig, maar nie breek nie! ’n Buig-maar-nie-breek-nie-houding is een van die geheime van die lewe. Amper ’n go with the flow, want as jy vir elke terugslag van die lewe sou breek, sou hulle jou gou op die krytvloer uittel. Ons raak egter so rigied en stram in leefwyse dat ons sommer knak en breek as iets anders as dit wat ons glo die waarheid is, oor ons pad kom. Dit is dan wanneer ons blikkieskos begin opgaar en kragopwekkers vir die spreekwoordelike duisternis wat kom, koop.

3. Gooi ankers uit: Die bamboesplant weerstaan blykbaar die woeste storms as gevolg van sy unieke wortelstelsel. Terwyl groot bome in die woud omgewaai word, bly hy stewig geanker. As jy diepgewortelde waardes het, dan kan die storm maar kom. Ongelukkig is dit vandag met waardes soos met standaarde. Daar is so baie om van te kies!

4. Sit jou brein in ’n laer rat: As jy buk en gereed maak vir die pak wat kom, was daar min ander dinge waaraan jy gedink het. Vandag besef ek eers dit was terapie! Mense betaal groot geld om net hulle gedagtes te fokus en tot stilstand te bring.

5. Altyd gereed: Ek het nog nooit gehoor van ’n rottang wat eers moes opwarm voor jy dit kon gebruik nie. Altyd reg vir aksie. Die lewe gaan nie eers vra of iets met jou kan gebeur nie.  Dit gebeur net. Ons moet altyd gereed wees vir wat na ons kant toe kom. Die lofprysing en ook die pak slae. Dis eers wanneer jy die sjampanje in jou yskas hou dat jou lotto-wen jou nie onverhoeds betrap nie.  Maar dit is ook as jy verstaan wat Scott Peck bedoel as hy sê life is difficult, dat jy regtig begin leef.

6. Wysheid in leegheid: Kloof ’n rottang in twee, so asof jy ’n vlieër wil maak, en jy sien die rottang is hol van binne. Vele pakke slae was die gevolg van te veel hubris, soos die geleerde mense sal sê. Te vol wees van jouself, te aanmatigend. Ons lewens is ook so. Vol, voller, oorvol. Nie tyd  genoeg nie en my kop hou nie op met rondspring van die een ding na die ander nie. Veral volwassenes is so vol van wat hulle weet, dat niks of niemand hulle iets kan leer nie. ’n Mens kan net iets byleer as daar plek is om iets nuut by te sit. Maak jou self net ’n slag leeg dat jy weer met nuwe idees en gedagtes gevul kan word.

7. Verbind jou tot groei en vernuwing: Miskien is dit die hoofles van enige pak slae? Commitment om dit nie weer te doen nie en om te leer uit die fout(e) wat jou tot by hierdie punt gebring het.

8. Eenvoud is kragtig: So ‘n eenvoudige stukkie apparaat, maar tog só bruikbaar. Sonder fieterjasies en gebruikersvriendelik. Steve Jobs sou gewens het hy het dit ontwerp! Dit is nie altyd die duurste en blinkste dinge in die lewe wat die meeste vreugde of bevrediging gee nie. Geluk word omtrent altyd in die eenvoudige dinge gevind.

9. Bons terug: ’n Rottang het die vermoë om na elke hou weer na sy oorspronklike vorm terug te keer. Maar nie almal in die lewe kan dit doen nie. Party van ons kan maar net nie weer opkom en aangaan na ’n lewensles nie. Na ’n pak slae is dit die beste om maar op te staan, jou af te stof (letterlik en figuurlik) en aan te gaan. Ons moes nog dankie sê ook! Veel later het ek besef die dankie was vir die les geleer en nie vir die straf wat ek ontvang nie.

10. Lag en die wêreld lag saam: Vreemd vir ‘n loesing, maar blykbaar bevat die Chinese karakter wat glimlag of lag beteken, ook twee simbooltjies wat bamboes beteken.  Het my niks gehelp nie, hoor ek jou sê. Maar miskien is die wete, dat die rottang in ‘n ander deel van die wêreld met vreugde geassosieer word, soos a spoon full of suger helps the medicine goes down van Mary Poppins?

My goeie vriend Hentie Gericke sê altyd ons lag te min. En hy is só reg. Dwarsoor die wêreld betaal maatskappye groot geld aan ghoeroes om hulle werkers te laat lag, want die direkteure besef lag en laat lag, speel ’n groot rol in liggaamlike en geestelike gesondheid.

Dalk moet hulle net die rottang gebruik?

Ek weet nie, maar al hierdie goed wil my laat opstaan om met nuwe insig te gaan dankie sê aan almal wat my hierdie lesse geleer het.

 

Empty your mind, be formless, shapeless – like water. Now you put water into a cup, it becomes the cup, you put water into a bottle, it becomes the bottle, you put it into a teapot, it becomes the teapot. Now water can flow or it can crash. Be water, my friend. – Bruce Lee

We must all suffer one of two things: the pain of discipline or the pain of regret or disappointment. – Jim Rohn

The nice thing about standards is that there is so many of them to choose from. – Andrew S Tanebaum

 

Continue Reading

John Stephen Akhwari: Goud vir laaste!

Het jy al van John Stephen Akhwari gehoor?

Nog nie?

Moenie sleg voel nie.  Bitter min mense weet wie hy is.

Maar nou dat die Olimpiese Spele net ’n week of twee weg is, dink ek onwillekeurig meer aan hom.  Elke reklameflits op die TV laat sy storie weer opvlam en dwing my om verder van hom te vertel.

John Stephen was in 1968 lid van Tanzanië se olimpiese span van drie atlete!  Hy was ‘n marathonatleet wat op die laaste dag nog ’n kans gestaan het om ’n medalje vir sy land huis toe te bring.

Maar op Sondag 20 Oktober 1968 het sake nie verloop soos hy gehoop het dit sou nie. Die lugdruk pla hom sommer met die wegspring en vroeg in die wedloop val hy en beseer hy sy knieligamente. Hy staan egter op en voltooi bebloed en al strompelend die wedloop.

Die merkwaardigheid van Akhwari se prestasie lê eerstens opgesluit in die feit dat hy die wedloop voltooi het. 75 Atlete het weggespring, maar net 57 het dit klaar gemaak. En hy was beseer genoeg om te sê tot hiertoe en nie ‘n tree verder nie.

Wat sy wedloop egter nog merkwaardiger maak, is dat hy nie gewen het nie! Gewoonlik verwag ons ’n Walt Disney-einde met die held wat ten spyte van terugslae steeds triomfeer.

Nie in sy geval nie. John Stephen kom heel laaste.  Nie net laaste nie; die wenner is reeds meer as ’n uur gelede oor die wenstreep. Akhwari se tyd kon amper met ’n almanak gemeet word!

Die merkwaardigste gebeur toe ’n verslaggewer hom na die wedloop vra waarom hy dan aanhou hardloop het? Waarom het hy nie net opgehou nie?

Verbaas het Akhwari geantwoord: My country did not send me to Mexico City to start the race. They sent me to finish.

Sjoe, John my kaptein! Wat ‘n antwoord!

Hoeveel keer gooi ons nie sommer tou op nie?

Dit voel amper vir my of die moderne samelewing met ’n wit vlag in die sak gebore word. Gereed om dit op te steek en oor te gee as dinge net ietwat moeilik of rof raak.

Ons kinders stop netbal speel as hulle uit die eerste span gedrop word. Tweede span is nie goed genoeg nie.  Net eerste of niks.

Wat dan van John Stephen Akhwari? Waar sou hy moes speel?

Miskien is dit omdat ons nie altyd weet waarheen ons oppad is nie. As jy nie ’n einddoel in sig het nie, is dit makliker om tou op te gooi. John het geweet waar sy eindpunt was. In die stadion.

Miskien is dit omdat ons te graag vir die skare wil speel. Kyk maar Saterdag na Saterdag hoe soek die rugbyspelers hulself op die groot skerm van die stadion. Daar was bitter min toeskouers om vir John hande te klap.  Die wat egter daar was, was bevoorreg om een van die grootste oomblikke in die olimpiese geskiedenis te aanskou.

Miskien is dit omdat ons nie weet vir wie of hoekom ons dit doen nie? Dit lyk vir my almal doen net iets as dit vir hulle eie gewin is. Dis net ék ék ék. En as ek nie baat nie, dan doen ek dit eenvoudig net nie. John het geweet hy doen dit vir sy land, want hulle het hom met ’n opdrag gestuur.  Maak klaar wat jy begin!

Jy wil by my weet wie gewen het.

Die wenner was ’n Ethiopiër met die naam Mamo Wolde.

Maar kom ek wed jou dat jy sy naam nie gaan onthou nie. John Stephen Akhwari sin wel.

En hy het nie eens ’n medalje gekry nie!

Ek wonder net wat het van die ander agtien, wat nie klaar gemaak het nie, geword?

 

Most important thing in the Olympic Games is not to win, but to take part; just as the most important thing in life is not the triumph but the struggle. The essential thing is not to have conquered, but to have fought well. – Olympic Creed

Perseverance is the hard work you do after you get tired of doing the hard work you already did. – Newt Gingrich

Men do not quit playing because they grow old; they grow old because they quit playing. – Oliver Wendell Holmes

Image: www.ficomaulana.com

Continue Reading

‘n Helse Definisie

Ek sit nou die dag, tydens ons onderwyskongres, oopmond na Braam Malherbe en luister.

Die man is amper so aan die gang soos daai batteryhasie wat net nie tot rus wil kom nie!

Dié dag kry ek  baie stof tot nadenke, maar die een gedagte wat regtig my senuweepunte laat kortsluit, is die volgende:

A wonderful definition of Hell: Arriving at the end of your life and meeting the person you could have been

Whoa! Stop die lorrie!

Wat ’n skok en ontnugtering moet dít nie wees nie!

Veral as jy onder die indruk verkeer dat jy ’n ietwat oraait lewe gelei het.

Dit moet die toppunt van vertwyfeling wees om te besef dat jy soveel meer kon gewees het!

En om dan elke dag en elke oomblik te moet dink aan al die geleenthede wat jy deur jou vingers laat glip het.

Dalk erger nog; om te weet dat net jy hiervoor verantwoordelik is.

Ek dink ek verstaan nou waarom Braam so aan die gang is …

 

My philosophy is that not only are you responsible for your life, but doing the best at this moment puts you in the best place for the next moment. – Oprah Winfrey

If you are going through hell, keep going. – Winston Churchill

I long to accomplish a great and noble task, but it is my chief duty to accomplish small tasks as if they were great and noble. – Helen Keller

 

Continue Reading

My kosbaarste besitting

Vir vyftien maande van my lewe het ek die voorreg gehad om in Springbok te kon bly. As skoolhoof van die Hoërskool Namakwaland, of soos almal dit in daardie geweste ken en noem, HSN.

Vir diegene wat nie weet waar Springbok is nie, kan ek net sê dit is een van die groot stede in Namakwaland. 

En vir stadsjapies soos ek, is Namakwaland ’n ander land. Jy moet na regte eintlik ‘n visum  daarvoor hê, want dis soos die bekende reisspreuk sê: you go to another country to find they do things differently there.

Nie te min, die aanpassing was nie altyd maklik nie en menige dag het ek my besluit om die Kaap te verlaat, ernstig betwyfel.  Tot op een goeie pragtige Namakwalandse môre …

Op dié spesifieke oggend, ek kan nie meer onthou watter dag van die week dit was nie, het ek seker drie keer verby ’n vrou gestap wat in die voorportaal voor my kantoor gewag het.  Ek was onder die indruk sy het ’n afspraak met iemand anders, maar later vra ek tog of ek haar kan help? 

Sy sê toe sy is op soek na die skoolhoof. 

In die kantoor wou ek weet hoe ek haar kon help?  Voor my het ’n vrou met ’n kopdoek oor haar hare gesit.  Haar gesig gebeitel deur die fel Namakwalandse son en weer.  Maar met ’n trots van iemand wat nie twyfel oor wie sy is nie.

Sy wou hoor of ek nie haar dogter by HSN sal inskryf nie.

My onmiddellike reaksie was dat die skool en koshuis vol is en dat sy aan die begin van die nuwe skooljaar weer moet probeer. Dit was in die middel van die kwartaal en die skool en koshuis was tot kapasiteit toe beset.

Maar ek wou meer uitvind van hierdie vrou, want miskien is sy onwetend een van die rykste mense in die omgewing en ek wys haar uit onkunde weg.  Wie weet, dalk wil sy ’n swembad vir HSN bou? Ek kon al die Rian Truter Swembad se blou water sien!

Ek wou weet van waar kom sy?  Van Garies.

Wat doen sy?  Sy werk as skoonmaker in die skoolkoshuis op Garies.

Hoe het sy dan op Springbok gekom?  Sy het ’n geleentheid agter op een of ander boer se bakkie gekry.

Nou was my visoen van ’n moontlike swembad  in skerwe en saam daarmee was HSN finaal vol!

Die skoolhoof in my het ingeskop. Sy moet daarvan vergeet om haar dogter by HSN in te skryf, want behalwe dat ons vol is, kon sy vir baie goedkoper haar kind op Garies laat skoolgaan.

Asseblief meneer, vra sy.  Asseblief meneer, ek het tydens die blommetyd by die hotel op Kammieskroon gaan werk en die blommekykers se klere gewas om ekstra geld te verdien.  Ek het vir Grietjie (kan tot my skande nie meer die kind se naam onthou nie!)’n onderokiekie en ’n seepiekie gekoop.  Asseblief, meneer!

Ek het volgehou dat die skool vol was en opgestaan.  Toe ek my hand uitsteek om haar te groet, gryp sy my hand met altwee haar hande vas.

Asseblief, meneer…

Maar mevrou ek het mos gesê die skool is vol en in elk geval is dit beter vir jou en Grietjie dat sy sommer daar by jou skoolgaan.

En net toe ek besig was om my finaal van hierdie vrou se hande los te wikkel, los sy skielik my hand en buig na my toe oor die lessenaar en kyk my met trane in haar oë aan en sê in ’n fluisterstem:

Asseblief, meneer.  Meneer, ek bring vandag vir jou my kosbaarste besitting …

Dit was op daardie oomblik dat die Here my klap en vir my sê: Dit is waarom Ek jou Springbok toe gestuur het.  Om net weer te besef dat jy elke dag met iemand se kosbaarste besitting werk.

Baie dae vergeet ons as onderwysers dat ons elke dag met mense se kosbaarste besittings werk.  Ons hou kermisse en samel verwoed geld in vir die skool en reël selfs dat die bank die geld op ’n Saterdagmiddag vir veilige bewaring sal kom haal.

Maar elke dag sit daar miljoene rande se kosbaarste besittings in ’n klas en so maklik sê ons jou luiaard, sleg, skollie of onnosel.

Ongelukkig is dit ook waar dat ouers van hul kosbaarste besitting vergeet.  Hulle raak so besig met ander dinge wat veel minder werd is as hul kinders en skrik soms te laat wakker as hierdie kosbaarste besitting amper deur hul vingers geglip het.

Of HSN vol gebly het?

Nee, skielik was ons nie meer so vol dat ek nie nog een kosbare besitting kon akkommodeer nie.

  

We are always too busy for our children; we never give them the time or interest they deserve.  We lavish gifts upon them; but the most precious gift, our personal association, which means so much to them, we give grudgingly. –  Mark Twain

Throughout life one does not miss any chance to hold onto the things that are really precious. If one is truly wise.  – Ed Greenwood

Die ma se hart is haar kind se klaskamer.  – Henry Ward Beecher

Continue Reading

Is goed genoeg ons ondergang?

‘n Skool vra my nou die dag om oor standaarde met hulle te kom praat.  Makliker gesê as gedaan, want mense se begrip van wat goeie standaarde is verskil so baie van mekaar soos die Stormers en die Bulle. En tog speel beide rugby.

Om nie eens van skole te praat nie. Party dink goeie rugby is die standaard en ander slaan weer die tromme as hulle aan die staat se slaagvereistes voldoen.

Maar laat ek begin deur te vra: wie het al van Alexander the Good gehoor? Of van Henry die Middelste of van Gertjie die Tweede Beste? Ek is seker nie baie nie.

Maar van Alexander the Great en van Henry die 8ste weet ons almal.

Nou wat het Alexander met standaarde uit te waai? Net dit: as jy jou standaard op good instel, gaan dit net so niksseggend soos Alexander the Good wees. Goed is net nie meer goed genoeg as dit by die stel van standaarde kom nie.

Sannie op Bitterfontein se cupcakes kan goed wees en almal op die basaar kan vrek daaroor. Die vraag is of hulle dieselfde aftrek in Upington gaan kry? Of in Kaapstad en of Sanjeev in Deli dit sal ruil vir sy kerrie? 

Indien wel; dan is haar cupcakes nie meer good nie maar great! Dan is Sannie se standaard nie meer local nie maar global… En dit is die standaard waaraan ons moet meet.

Jy kan nie (eerder mág nie!) pille, karre of vakansiehuise om die draai van my verhuur of verkoop en sê dat jy nie elke dag jou e-pos of sms’e lees nie! Nie as ek binne minute van Atilla Yurttas in Istanbul kan hoor in watter Hamam ek moet gaan bad nie. Dit is duidelik dat Atilla die Turk besig is om draaie om jou te hardloop.

Jim Collins het gesê dat goed die grootste vyand van great is. Volgens hom is dit dan ook die rede waarom baie dinge net goed bly en nooit uitsonderlik word nie, want dit is net baie makliker om vir goed te skik.

Miskien kan besighede, skole en kerke nog verskoon word as hul standaard net goed is, want almal beskik nie oor ’n MBA nie.

Onverskoonbaar, eintlik krimineel, as die standaard vir jou lewe net goed is.  As jy eendag op die ouetehuis se stoep sit en fluister dat jy net ’n goeie lewe gehad het.

Net ’n goeie lewe? wil ek skree. Het jy dan die standaad vir die lewe heeltemal gemis? Strategies verkeerd gelees soos Malema.

Het jy vergeet van Covey se the law of abundance. Dat daar oorvloed in die lewe is.  Genoeg vir almal om great te kan lewe.

Jy ken nie my lewe nie, hoor ek jou sê. Jy weet nie waardeur ek is nie.

Reg so my pel, maar miskien was dit net makliker om vir ‘n good life te settle?

Jý wat lees. Hoe lyk jou lewe? Net good?

Kom nou.

Skree Geronimo en vra: Alexander wie?

 

Don’t try to innovate for the future. Innovate for the present. – Peter Drucker

Excellence means when a man or a woman asks of himself more than others do. – Jose Ortega Y Gasset

Hold yourself responsible for a higher standard than anybody expects of you. Never excuse yourself. – Henry Ward Beecher

 

Image: koratmember/FreeDigitalPhotos.net

Continue Reading

Parstyd: Nie een maal nie, maar twee!

 

Beyers vertel nou die dag dié storie en ek besef dadelik dit sal ‘n goeie tema vir ’n skoolhoof se saalperiode wees. Maar ook ’n baie gepaste post hier net voor Paasfees.

In die Bybel word daar baie na druiwe, wyn en of die wingerdstok verwys. Party bronne beweer tot so veel as 200 keer!

Die wyn waarvan daar in die Bybel gepraat word, is gewoonlik met water verdun en die wynmaakproses was nie so wetenskaplik soos ons dit vandag ken nie. Die druiwe is gepars en die sap is dan deur lappe gefiltreer. Om dit te bewaar, is dit in kleipotte of leersakke gestoor.

Wat egter vir die proses van wynmaak belangrik is, is die feit dat die druiwekorrel gebreek moet word sodat die sap kan uitkom. Die selletjies breek of bars en stel dan die kleur en geur van die druif vry.

Om die soet sap in droë wyn te verander, is ‘n gistingsproses nodig wat weer op sy beurt die suiker in alkohol omskakel. Behalwe vir die omskakel na alkohol, maak die gisting alles in die sap skoon.  Dit reinig en suiwer.

Om ’n vonkelwyn te kry, word ’n basiswyn gemaak en daarna word dit nog ’n keer in ’n tenk of in die bottel gegis om die koolsuurgas te ontwikkel wat die bruisende borreltjies in die vonkelwyn vorm.

Nou waarom dié lang storie oor vonkelwyn?

Die analogie behoort voor die hand liggend te wees, want ons as gelowiges is net soos wyn.

Ons moet ook eers gebreek word om die sap en die kleur in ons  te laat uitkom. By baie van ons stop die proses daar en ons vorder nie verder as ‘n druiwesapgeloof nie. Soet en lekker, maar sonder werklike substansie.

Ander weer gaan deur een gistingsproses en vorder tot ’n basiswyngeloof. Drinkbaar en verouder mooi met tyd.

Die gelukkiges onder ons kry die voorreg om twee keer gesuiwer of gelouter te word. Dit is in die meeste gevalle nie lekker nie en dit gaan gepaard met jeremiades en tonne betwyfeling. Maar as jy dit oorleef, dan is die borrels daar! Dan is die vonkelwyngeloof daar. Gereed om die prop te laat skiet en uit te jubbel dat ons Verlosser leef!

Om só te kan leef dat ander te alle tye die borrels in jou lewe sien en om saam te bid dat die Here ons daagliks soos vonkelwyn skoon sal maak – nie een keer nie, maar twee!

Ek is die ware wingerdstok en my Vader is die boer. – Johannes 15:1

Eat the bread with joy and
drink the wine with a merry heart. – Ecclesiastes 9

Men are like wine – some turn to vinegar, but the best improve with age.  – Pope John XXIII, 1881-1963

 

Image: Indra Harsaputra 

Continue Reading