Tag Archives | Leierskap

Malala Yousafzai – Staan op en laat jou stem hoor!

booksnotbullets-share-584x302

Ongelooflik om te dink dit is die laaste maand van 2015!

Bostaande sin is natuurlik die cliché wat oor hierdie dae gereeld gebruik word, maar dit bly egter net skrikwekkend waar die tyd heen verdwyn het! En dit is hierdie onverantwoordbare, verdwene tyd wat my aan die einde van hierdie jaar ietwat ongemaklik maak.

Daarom sommer dadelik my eerste voorneme vir 2016: moenie dat jy wonder oor wat van die tyd geword het nie, weet wat jy daarmee gedoen het!

Ek het gister na die film He named me Malala gaan kyk. En wat ’n belewenis, want ek was nog altyd ’n reuse-aanhanger van hierdie ouwêreldse, wyse meisie!

Almal wat wonder oor tyd, sy/haar doel en visie op aarde moet hierna gaan kyk. En moet asseblief nou net nie weer dink dit is iets wat later gedoen kan word nie. Doen dit nou!

Malala Yousafzai se verhaal is aangrypend en inspirerend. Ouers, grootouers en veral onderwysers móét dié fliek gaan kyk. En haar boek I am Malala lees. Jy gaan nie onaangeraak deur hierdie proses kom nie; dit kan ek jou belowe.

Ek gaan nie hier die storie van Malala vertel nie; dit kan jy self gaan kyk of lees. Ek wil net ’n paar van haar wyshede aan die einde van 2015 met jou deel.

I don’t want to be remembered as the girl who was shot. I want to be remembered as the girl who stood up.

We realise the importance of our voices only when we are silenced.

One child, one teacher, one book, one pen can change the world.

I raise up my voice – not so I can shout, but so that those without voice can be heard.

When the whole world is silent, even one voice becomes powerful.

Ten slotte wil ek jou bedank dat jy hierdie jaar Piesangs & Jellietots gelees het. Dankie vir almal wat kommentaar lewer. Ek waardeer dit geweldig. (Daar is ’n praatborrel regs bo die post waarop jy kan kliek om saam te praat.)

Ek wil vir jou en jou geliefdes ’n baie geseënde Kersfees toebid. Mag jy Jesus se genade en liefde in elke senuweepunt van jou wese ervaar en beleef.

’n Voorspoedige 2016 wil ek ook vir jou toewens, maar met minder geesdrif as my Kersfeeswens aan jou. Ek wil jou eintlik ’n ietwat ongemaklike 2016 toewens sodat jy rusteloos en kriewelrig kan raak oor:
– Armoede in ons land en oor die hele wêreld!
– Misdaad en korrupsie!
– Oninspirerende onderwys en beleide!
– Hopelose en visielose leierskap!
– Gebrek aan rolmodelle!

Kom ons besluit om soos Malala in die nuwe jaar op te staan en te sê: Tot hier toe en nie verder nie!

Mooi loop en vrede.

Continue Reading

Terwyl standbeelde tuimel

rhodes-lead_3261770b

…dobber ons jeug in ’n lugleegte van koploseleierskap rond.

Sonder ’n verlede, ’n vae hede en ’n onsekere toekoms.

Nóú, meer as ooit, is dit die tyd vir ouers, grootouers en onderwysers om hierdie vakuum met besielende leierskap te vul.

’n Leierskap wat sê: Volg my! Ek weet waar jy vandaan kom en ek gaan jou wys waarheen jy op pad is.

’n Leierskap waarvan die dade en voorbeeld meer wys as hoeveel volgelinge jy op Twitter of Facebook het. ’n Rolmodelskap wat getuig van Nelson Mandela se woorde en nalatenskap: For to be free is not merely to cast off one’s chains, but to live in a way that respects and enhances the freedom of others.

Self gee ek eerlik nie om of alle standbeelde in Suid-Afrika verwyder word nie, maar my wroeging is, waarmee vervang ons dit?

’n Vredevolle trooskombersie waaruit ons kinders niks wys word nie? ’n Rooskleurige vakuum waarin alles net goed en gaaf is en vir ewig so sal bly?

Hoe gaan hulle dan ooit uit ons foute leer?

Hoe gaan hulle weet om nie dieselfde foute as ons te maak nie? Veral as sommige Suid-Afrikaners verkies om die verlede onder swart vullissakke (Rhodes), te verbloem.

Miskien verstaan dié onbekende Nederlander, nogal ironies want volgens my is hulle die oorsaak van al die gekheid in hierdie land, dit die beste as hy/sy sê als je niet leert van het verleden, zal je in die toekomst telkens nieuwe lessen krijgen.

Nee, ons sal ons kinders moet wys waar hulle vandaan kom sodat hulle kan begryp waarheen hulle op pad is. Op pad na ’n toekoms vol moontlikhede en vryheid.

Maar ook om te wys dat die verlede nie net altyd boos was nie.

Op pad na ’n toekoms wat nie deur lewelose, koue stukke klip en metaal gedefinieer word nie, maar deur die voorbeeld van lewende rolmodelle wat as rigtingwysers staan.

Lewende rolmodelle wat leef uit ’n tradisie… Of soos die seun van Sutherland, NP van Wyk Louw, dit gestel het – leef in ’n bestendige debat met die verlede.

 
Forgiving does not erase the bitter past. A healed memory is not a deleted memory. Instead, forgiving what we cannot forget creates a new way to remember. We change the memory of our past into a hope for our future. – Lewis B Smedes

O, yes the past can hurt. But you can either run from it or, learn from it. – The Lion King

We are made wise not by the recollection of our past, but by the responsibility for our future. – George Bernard Shaw

Foto: AP

Continue Reading

Dink nuut oor leerderleierskap

Wat is dit met ons en badges?

Hoe blinker en hoe meer die balkies, hoe beter die leier glo ons.

Amper soos Idi Amin van vervloë dae.

Om watter duistere rede beplak ons kinders met badges en balkies om te wys dat hulle leiers is? Is dit dalk hier ’n geval van dat ons hoop die nodige vere die nodige voël gaan maak?

Elke keer as ek met kinders oor leierskap praat, wil ek by hulle weet hoekom hulle dink hulle as leiers geïdentifiseer is.

Min van dié leiers kon nog ’n sinvolle antwoord verskaf en meestal dink hulle, let wel, dink hulle sus of so. Miskien het iemand iets in my gesien?  Of dalk dink hulle ek kan dit of dat vermag.

Dit is dan dat ek hulle herinner dat ek glo, sonder om te veralgemeen, die meeste van hulle gelukkig is om daar te wees, want ek is oortuig daar is baie ander “leiers” in die skool, wat gemaklik hulle plek kan neem.

Miskien is die kwessie nie die leiers wat skole voorhou nie, maar dít wat met die leiers gebeur.

In die meeste gevalle; niks. Na die bekroning met die badge of balkie vind daar die tradisionele kamp of seminaar plaas en daarna moet die balkie hulle op koers hou.

Orals in die wêreld, en veral in Suid-Afrika, het leierskap ’n brandende kwessie geword. Etiese en besielende leiers bestaan amper nie meer nie en almal kla en mor oor die gebrek aan leiers wat as rolmodelle kan dien.

Dit het dus dringend noodsaaklik geword dat skole oor leierskap moet besin. Nie op die tradisionele Leerderraad- of prefekmanier nie, maar nuut en vars.

As ons gaan kyk hoeveel van ons skoolkinders op universiteit of na skool hulle vir leierskapposisies beskikbaar stel, dan wonder ons of die skoolleierstelsel hulle lus gemaak het om te lei, of totaal daarvan afgeskrik het.

Ek glo nie die probleem is dat daar te min leiers in ’n skool is nie. Daar is eerder te veel. Die probleem lê myns insiens daarin dat ons nie die volle potentiaal van leierskap in ons skole ontsluit en ontgin nie.

Hoe dan gemaak?

Die antwoord lê opgesluit in ons vermoë om al die leierskappotensiaal wat in ’n skool is raak te sien en te ontwikkel.

Hoekom hoegenaamd leiers aanwys?

Waarom moet net 20 of 30 leerders elke jaar die voorreg kry om as ’n sogenaamde leier ontwikkel te word?

Hoekom nie alle graad 12’s of graad 7’s as leiers beskou nie? Stel almal aan gereelde leierskapontwikkeling bloot en beloon die uitskieters om soos nodig ’n leiersrol te vervul.

As die vlag gehys moet word, kry vir Piet en verduidelik dat jy dink hy is nou die geskikte leier om die vlag die lug in te stuur.  As die genooide gas volgende week verwelkom moet word, kry vir Mandie, want sy is op daardie oomblik die vaardigste spreker in die groep.

O nee, hoor ek baie brom. Wat van die tradisie?

Moet asseblief nie die tradisieverskoning gebruik nie!

Ek is pro-tradisie, maar vir baie van ons het tradisie sinoniem met gewoonte geraak.  En almal van ons weet dat gewoonte en in ’n groef wees, amper dieselfde is.

In die woorde van prof Johann Coetzee: nou is die tyd dat onderwysvoorlopers die konvensionele skooldinge vir die onkonvensionele moet verruil.

Wees braaf en doen ’n slag dinge anders!

As ons effektiewe leierskap begeer, kan ons nie langer wag nie.

Veral nie in ons skole nie, want dit is daar waar die leiers van môre gekweek en ontwikkel word.

 

You don’t need a title to be a leader.Mark Sanborn

Men don’t follow titles, they follow courage.William Wallace in Braveheart

As we look ahead into the next century leaders will be those who empower others.Bill Gates

Foto: AP

 

Continue Reading