Archive | 2013

Leer omgee deur te voel.

By Rian Truter on March, Wednesday 27 2013 in 2013, Education, Life 5

Wonder jy ook soms of jy genoeg vir die armes en die behoeftiges doen?

En wonder jy ook wie jy nou eintlik moet help? Wie het jou bydrae die meeste nodig en wie gaan jou geld reg gebruik?

Jy is nie onwillig om te help nie, maar as jy sien hoe word geld deur ons regering gemors, raak jy totaal en al onwillig om nog geld in ’n bodemlose put te gooi! Of om dit in iemand se beursie te sit wat dit nie verdien nie.

So gepraat van barmhartigheid. Iets wat my senuweepunte op ’n knop trek, is die sogenaamde barmhartigheidsaksies wat sommige van ons skole van stapel stuur.

Ons besoek vir ’n middag gou ’n ouetehuis of ’n hospitaal en dan het ons die kinders geleer hoe om van hulself te gee.

Krokodilbollie!

Dis weer Paastyd en ons dra tonne paaseiers na mense toe aan wat dit vir hulle self kan koop en wat dit in elk geval nie meer kan eet nie.

Na die kinders daar weg is, moet die verpleegsters die oues van dae, as gevolg van ’n oordosis suiker en sjokolade, van die plafonne afskraap. Pasaangeërs slaan oor na hoogste ritme en almal se suikervlakke dryf hulle vinniger na AVBOB se stoep as wat jy totsiens kan sê.

Ons jeug leer nie op dié manier om van hulle self te gee nie. Die enigste manier waarop hulle sal leer, is as hulle self voel. Self voel hoe om ’n huis te bou en self voel hoe is dit om nie kos (nie paaseiers nie!) te hê om te eet nie.

Gelukkig is daar nog instansies wat presies op hierdie manier te werk gaan. En wat jou ondersteuning nodig het.

Een hiervan is die Potato Foundation. Gaan klik gerus op hulle logo regs van hierdie post en leer meer van hulle en wat hulle doen.

Potato Foundation se Kaalvoetdag op 16 April is ‘n praktiese oefening en ’n manier om daadwerklik te help. Hier is wat hulle vra:

Trek daai skoene uit en maak ‘n verskil!!!

Die Potato Foundation gaan hierdie jaar weereens ‘n “KAALVOETDAG” hou as deel van ons Winter Warm projek.

Ons daag elke persoon, besigheid en skool uit om op 16 April 2013 kaalvoet werk toe of skool toe te gaan. Die doel is om mense bewus te maak van hoe dit vir ‘n kind voel indien hy/sy nie skoene het om in die winter te dra nie.

Al wat ons vra is dat jy ‘n paar kinderwinterskoene of -skoolskoene skenk, wat jy nie meer gebruik nie. Jy, jou besigheid en jou skool kan dus ‘n verskil maak in iemand se lewe sonder om ‘n sent te spandeer.

Ons daag jou uit: Kom maak ‘n verskil!!!

Besoek hulle webwerf by http://www.thepotatofoundation.co.za/barefoot_registration.php om jou

Ouers, skoolhoofde en onderwysers: laat die kinders asseblief vir ’n dag sonder skoene loop.

Laat hulle met elke senuwee voel hoe baie mense elke dag van hul lewe die wêreld moet aandurf.

Kom ons leer hulle om opreg te gee, want hulle sal dan verstaan hoe dit is om iets nie te hê nie.

Want hulle het dit aan hulle eie lyf gevoel …

En basta met paaseiers!

If you haven’t got any charity in your heart, you have the worst kind of heart trouble. – Bob Hope

A bone to the dog is not charity. Charity is the bone shared with the dog, when you are just as hungry as the dog. – Jack London

No person was ever honored for what he received. Honor has been the reward for what he gave. – Calvin Coolidge

Tien sent se steel.

By Rian Truter on March, Monday 18 2013 in 2013, Education 4

Tydens my gesprekke met onderwysers, beklemtoon ek altyd die feit dat waardes vinniger as straatname verander. En dat onderwysers nie moet laat slap lê as dit kom by waardes en die inprent van dit wat reg en wat verkeerd is nie.

Reg bly reg en verkeerd bly verkeerd.

Jock de Jager (voormalige rektor van Paul Roos Gimnasium) het eens op ‘n tyd aan my gesê, dat hy ondervind dat kinders net erken dat hulle verkeerd is as hulle op heterdaad betrap word. Word hulle nie betrap nie, dan is dit OK om verkeerd te doen. Moet net nie uitgevang word nie.

Vandag, lyk dit my, het die skeidslyn tussen byvoorbeeld steel en nie steel nie, so verdof dat dit aanvaarbaar geword het om ander se besittings vir jou toe te eien. Al word jy uitgevang!

Miskien is dit die daaglikse roof en inbrake waarmee ons moet saamleef, dat mense diefstal as deel van hul bestaan aanvaar? As ek nie ’n flatscreen het nie, dan steel ek een by iemand anders.

Miskien is dit omdat die almal-doen-dit-norm die riglyn van ons lewe geword het? As ek nie hou van my skoolsak nie, dan ruil ek dit om met daai brand-ene in die gang.

Of miskien is dit die voorbeeld wat volwassenes en die land se leiers aan ons kinders stel? Mammie wat op haar selfoon klets en bestuur as sy hulle by die skool gaan haal en maatskappye en munisipaliteite wat miljoene rande laat verdwyn.

Net hierdie week praat ek weer dieselfde praat met beginneronderwysers op Potgietersrus. Moenie net die sillabus onderrig nie. Onderwys is nie die onderrig van ‘n sillabus nie. Dit is baie meer as dit. Dit is die onderrig van kinders!

Leer hulle waardes!

Leer hulle daar is nie grade van sonde nie.

Oppad terug Tambo toe, stop ek om iets te koop en kry ’n praktiese les van presies dit wat ek probeer teoretiseer.

Die pakkie sout-en-asyn chips wat ek koop, kos R5.90. Of altans, dit is wat die rakprys aandui. Maar toe ek my geld, nogal presies R6 in munte, vir die kassiere gee, sê sy dit kos ses rand. Eers dog ek ek het verkeerd gelees, want ek het geen benul van wat chips moet kos nie.

Toe ek egter vir haar sê die rak sê dit kos R5.90, pluk sy sonder om te blik of te bloos die geldlaai oop en gee my 10c.

Ek wag dat sy gaan sê sy is jammer vir die fout, maar stilte. Hou net my tiensent na my toe uit asof sy nie ’n oomblik gelede gesê het dit kos ses rand nie!

As ek haar nie bevraagteken het nie, sou sy die tien sent gehou het en niks daarvan gedink het nie.

Verdomp, dis 10c! hoor ek jou skree.

Toegegee, maar dit is die beginsel wat geld.

Daar is nie ’n verskil tussen tien sent steel en tien miljoen steel nie. Die grense raak net makliker om te skuif as jy wegkom met die tien sent. Volgende keer is dit tien rand en wat gebeur dan daarna?

Hoeveel sou sy my teruggegee het as ek met ’n R10-noot betaal het? Drie rand? Ek wonder …

As ek haar nie uitgevang het nie, was haar optrede vir haar aanvaarbaar. Sy sou daarmee weggekom het! En daarmee aangehou het. Nie dat ek dink ons oomblik van waarheid gaan haar laat besin nie. Ek is oortuig verskeie tiensente en meer het intussen hulle weg na haar sak gevind.

Ons kinders, en selfs volwassenes, begin glo dat waardes veranderlik is. Dit is omruilbaar en dat jy dieselfde waarde tydens verskillende situasies verskillend kan aanwend. As jy nie van die een hou nie; daar is baie ander om van te kies.

Noem my outyds, maar tien sent se steel is nie minder krimineel as tien miljoen rand se steel nie!

You, who are on the road, must have a code, that you can live by. Teach your children well… – Cosby, Stills, Nash & Young

Nie alles wat getel kan word, tel nie en nie alles wat tel, kan getel word nie. – Albert Einstein

What you think is right isn’t the same as knowing what is right. – EA Bucchianeri

Grafika: thanunkorn/FreeDigitalPhotos.net

No regrets!

By Rian Truter on March, Wednesday 6 2013 in 2013, Life 2

Het jy al gedink aan wat jy gaan maak, as jy iets nie meer kan doen nie?

As jy byvoorbeeld nie meer kan loop nie. Of as jy nie meer lekker kan onthou nie of as …

Miskien sal jy dan wil hardloop. Of dans sonder om die horlosie dop te hou! Of selfs in die oggend lank voor die wekker kan afgaan, uit die bed wees?

Of as Alzheimers jou nie meer toelaat om te weet of jy linker- of regterbreingeneig is nie, sal jy dán almal in jou contacs wil bel?

Dalk stel jy al hierdie dinge uit, want jy klou heimlik aan die hoop vas dat dit nie met jou sal gebeur nie.

Maar as die dice vir jou verkeerd rol. Wat dan?

Het jy gedink wat jy dan gaan doen?

Dan moet jy nie wil uitstorm en ‘n emmer gaan koop en lysies begin maak nie. Moenie dan wil gaan valskermspring, of by die Trevi-fontein gaan wense wens of ‘n eend in Peking gaan eet nie.

Dit is dan te laat.

Hopeloos te laat.

Die tyd is nóú. Hardloop nou asof jy nie wil ophou nie. Dans die gangnamstyl soos net jy kan. (Al dink die res jy is kinderagtig of simpel.) Bel almal in jou boekie. Leef nou asof dit dalk die laaste kans is.

En as die dice vir mý verkeerd val, wil ek kan sê dat ek alles gedoen het terwyl ek kon.

Of soos Edith Piaf sing: But no tears will be shed/ There’ll be no one to blame/ Let it always be said/ We attempted what came …

Maar beter nog.

Ek sal kan wil sê: No regrets!

I did it my way, and I have no regrets when I look back on my career that it was just a big focus for me. – Pete Sampras

It’s the heart afraid of breaking that never learns to dance. It is the dream afraid of waking that never takes the chance. It is the one who won’t be taken who cannot seem to give. And the soul afraid of dying that never learns to live. – Bette Milder

Looking back, of course, it was irresponsible, mad, forlorn, idiotic, but if you don’t take chances then you’ll never have a winning hand, and I’ve no regrets. – Bernard Cornwell

Image: hinnamsaisuy/FreeDigitalPhotos.net

Moet op prinse nie vertrou nie.

By Rian Truter on February, Tuesday 26 2013 in 2013, Life 12

Wat is dit met ons rolmodelle dat hulle so sukkel om staande te bly?

Raak al die aandag en geld net te veel? Maak al die bewondering en gedurige in die kollig wees dat hulle onaantasbaar en verhewe bo die gewone en alledaagse begin voel?

Eers is dit Hansie wat aan ’n duur Indiese samoesa verstik. Toe Tiger wat oor sy gholfstok struikel en daarna vriend Lance wat hom uit sy fiets uit verneuk. En nou is dit onse Oscar wat dink hy is die enigste sheriff in Pretoria.

Paddy Upton (prestasiebestuurder van die Proteas) meen dat mense geneig is om kampioene spesiaal te behandel. Maar hy waarsku ook dat 80% van bergklimmers wat die hoogste piek bereik, hulle nadat hulle die kruin bereik het, doodval. Dieselfde gevaar staar kampioene wat op die kruin van die golf ry, volgens hom, in die gesig.

Behalwe die naar kol op my maag oor my rolmodelle se doen en late, maak hulle eskapades dat ek al my aanbiedings oor rolmodelle moet gaan oordoen. Ek kan hulle nie meer op die rolmodeltroontjie sit en aan mense as die voorbeeld van waarna ons moet strewe, voorhou nie.

Of miskien kan ek nou juis, want dit is dalk ons wat vergeet dat hierdie rolmodeltroontjie nie uit klip gekap is nie, maar uit klei. Net soos die klei waarin ons met ons eie ou voetjies staan.

Al weet ons baie goed dat mense feilbare wesens is, plaas ons hierdie kampioene, helde en celebs tog te graag op die troontjie. En as hulle daar affoeter, is ons geskok. Ons gryp na ons harte en snak na ons asem en wonder hoekom. Hoe kon hulle? Meer nog; hoe durf hulle!

Die Bybel waarsku ons tog al vir eeue: Vertrou nie op prinse, mensekind, by wie geen heil is nie (Ps. 146:3). Maar steeds luister ons nie!

Ons gaan voort om mense te verafgod omdat hulle ’n bal kan skop of ’n noot kan sing. Of ’n filmster omdat sy woorde kan opsê wat iemand anders vir haar geskryf het. Self het hulle niks meer as ek en jy bereik nie. Meer in die kollig en meer geld ja, maar niks minder voete van klein as ons nie.

Ek is oortuig, nou meer as ooit, dat dit tyd geword het dat ons na die ware helde in die wêreld gaan soek. Gewone mense wat elke dag hulle bes probeer om hulle werk so goed as moontlik te doen en onder die moeilikste omstandighede vir hulle kinders kos op die tafel sit.

Daardie skoonmaker op die skoolgronde wat nie die voorreg gehad het om teologie op Potch te gaan swot nie, maar wat Saterdag na Saterdag in die derdeklaswa vir die dronkes en eensames op pad na nêrens preek.

Die vrou wat nooit geleer het om ’n musiekinstrument te bespeel nie, maar elke week die siekes in Worcester se hospitaal begelei en voorgaan in die sing van lofliedere.

Die bode en sy vrou in Heideveld wat nou al tien kinders in hul huis het. Net twee hul eie. Die res wees- en hawelose kinders van die gemeenskap. En elke keer as daar nog een aankom, kry hulle nog ’n gaatjie waar hy/sy kan slaap!

Hierdie is ons ware helde! Hulle dra nie make-up of verdien miljoene in borgskappe nie. Van hulle kan nie eens ’n bal slaan of skop nie. Sommige van hulle sing erg vals en party is nie eens mooi om na te kyk nie. Gelukkig weet hulle nie van die kollig nie, want die meeste het nie eens elektrisiteit nie!

Terwyl ons helde met vervelige reëlmaat om ons val, is dit dalk nou die tyd dat ek en jy weer ons supermanonderbroek aantrek en die rolmodelle word wat van ons verwag word. Moenie skrik nie! Jy hoef nie die wêreld oor heldedade te gaan verrig nie.

Net daar waar jy moet. In jou gesin, by die werk en tussen jou vriende.

Dit is nou tyd dat ons land se kinders weer soos hulle ouers wil wees. My pa is die sterkste en my ma die mooiste …

Al is hulle voete is van klei. Hulle gly en val, maar staan elke keer weer op.

Maar op die wêreld se prinse vertrou hulle nie.

A hero is a man who does what he can. – Romain Rolland

A hero is someone who understands the responsibility that comes with his freedom. – Bob Dylan

A hero is not braver than an ordinary man, but he is brave five minutes longer. – Ralph Waldo Emerson

Image: siraphat/FreeDigitalPhotos.net

Raad vir die Minister van Onderwys

By Rian Truter on February, Monday 18 2013 in 2013, Education 8

Van waar nou weer Gehasi? Of moet ek liewer sê ge-Angie?

Vingerafdrukke vir onderwysers. Bid jou aan!

Seker ook iets wat ons apartheid voor kan blameer, want behalwe vir die dompas is almal voor die voet, bedoel vinger, geafdruk.

Kan ook nie help om in my gedagtes oom PW met sy formidabele vinger te sien nie.

’n Oplossing vir die land se onderwysprobleme? Helaas nie. Net nog ’n foefie om die ware seerplekke mee te verdoesel.

Kom ek help die agbare Minister van Onderwys met hierdie ene:

1. Dit gaan nie help om miljoene (R480 miljoen as ek reg is) op elektroniese skandeerstelsels te mors om te bepaal wie kom werk en wie nie kom werk nie. Veral as jy nie ’n werkbare siteem het vir as jy uitvind wie nie werk nie. Dit is soos ’n hond wat kan blaf, maar nie byt nie. En van hierdie keffers is daar genoeg in die staatsbestel.

As u met die nuwe sisteem bepaal het wie nie kom werk nie, wat dan? U weet nou reeds, net so goed soos ek, wie nie werk nie, maar daar word boggerol aan diegene gedoen. Nou hoe gaan hierdie nuwe biometriesevingerafdrukskandeermasjien dié probleem oplos? Wie gaan dit polisieer as daar hierdie week helder oordag ‘n skool in die Weskaap tot op die fondament afgebreek en weggedra word. En niemand keer of doen iets daaraan nie? Of as miljoene rande se rekenaarsentrums nie eens ingeprop is nie en bokse vol boeke in biblioteke onder die stof staan?

U probleem is dat daar reeds te veel onderwysers by die skool is wat betaal word, maar nie onderrig of opvoed nie. Tegnies gesproke het hulle die vingertoets geslaag. Miskien sal dit help as u masjien nie net inklok nie, maar ook inspuit? Soos jy inklok, spuit die masjien ’n gesonde dosis opgewondenheid en passie in die inklokvinger in. Dit kan werk …

2. Gebruik liewer dié geld om die boeke in Limpopo af te lewer wat nog nie daar is nie. En hou op om te maak of dit wel daar is.

3. Gebruik liewer dié geld om die skole in die Oos-Kaap se onderwysers, wat nie deur die staat betaal word nie, te betaal. Ek praat hier van die onderwysers wat wettig op die skole se diensstaat is, maar nie deur u provinsiale departement betaal word nie. En nou moet die ouers daarvoor opdok. Dan wil u hulle nog verder invinger terwyl hulle nie betaal word nie. Ek dink ek hoor hulle vra: watter vinger verkies u?

4. Bou skole vir daardie toegewyde onderwysers in die platteland wat onder sambrele skool probeer hou. En terwyl u daarmee besig is, sommer ook genoeg toilette en lê sommer krag ook aan.

5. Plant gras op Mitchells Plain se skoolgronde. Geen kind of onderwyser wil skool toe kom as dit soos ’n woestyn lyk nie.

6. Hou op om waar dit nie jeuk nie te krap. Suid-Afrika se onderwysers, die wat elke dag by hul werk is, is professioneel. Hulle het nie ’n sisteem nodig om in te klok vir werk nie. As u my nie glo nie, gaan kyk maar Saterdae op die sportvelde van ons land as hulle nie daar hoef te wees nie.

7. Laaste maar nie die minste nie. Kry tande vir die hond! Fire onderwysers wat nie wil werk nie. U weet wie hulle is.

Onderwys is nie ’n job nie. Onderwys is ’n roeping, agbare minister. Mense wat ’n roeping volg, klok nie met masjiene in of uit nie.

Hulle is 24/7 ingeklok!

How many legs does a dog have if you call the tail a leg? Four. Calling a tail a leg doesn’t make it a leg. – Abraham Lincoln

Public service must be more than doing a job efficiently and honestly. It must be a complete dedication to the people and the nation. – Margaret Chase Smith

Teachers are out there with a very difficult job, which they pursue with tireless dedication. – Chi McBride

Image: digitalart/FreeDigitalPhotos.net

Lig jou keps vir dié boere!

By Rian Truter on February, Tuesday 12 2013 in 2013, Life 8

Ek erken ek weet nie veel van boerdery nie, maar dit gaan my nie keer om vandag ’n kersie vir die meerderheid boere in Suid-Afrika aan te steek nie. Veral nou dat dit lyk of die stof in die wingerde en boorde van die Wes-Kaap vir ’n tydjie loop lê het.

Gelukkig ken ek nie daardie boere waarvan Tony, en die ander man met die swart keps en die graad twee-retoriek, praat nie. Dié boere wat hulle werkers te min betaal en hulle teen hul sin in onmenslike omstandighede laat werk nie.

Dat daar seer sekerlik sulke boere is, dit betwyfel ek nie. Waar daar mens is, daar sal dié onmenslikes wees.

Die boere wat ek ken, van hulle het ek nooit oor die TV gehoor nie. Die boere wat al lankal, so ver as dertig jaar gelede, hulle werkers veel meer betaal as waarvoor hulle vra. Wat aan hulle werkers behuising, en hier praat ek nie van ondergeskikte huisies nie, voorsien. Vir hulle pensioen, mediese fonds en selfs aandele in die plaas gee. Voordele wat nie vir werkers by sommige privaat maatskappye, of party onderwysers wat deur beheerliggame aangestel word, beskore is nie.

Boere wat saam met hulle werkers grootgeword het en wat hulle familie so goed soos sy eie ken. Wat hulle kinders by die sogenaamde ou model C-skole laat leer en hulle selfs universiteit toe stuur.

Maar die man met die keps swyg oor hierdie boere …

Gee die arbeider sy loon, want hy is dit werd. Dit sê die Bybel. Maar die Bybel sê ook dat jy jouself nie op die skouer moet klop nie, laat dit aan ander oor om te doen.

Ek het gewag dat Tony en die kepsman die goeie boere op die skouer moet klop, maar daar het dadels van gekom. Miskien is goeie stories nie goed vir kwaadstokery nie?

Laat ek dit dan vandag maar doen.

Dankie aan al die boere wat lank voor swart keps en sy gehuurde boelies oor die minimum loon begin dink het, reeds hulle werkers met liefde en regverdigheid behandel het.

Nie omdat een of ander wet of staking hulle gedwing het om dit te doen nie. Maar omdat hulle wou.

Want almal op die plaas, is mos onse mense.

The ultimate goal of farming is not the growing of crops, but the cultivation and perfection of human beings. – Masanobu Fukuoka

Farming is a profession of hope. – Brian Brett

Good farmers, who take seriously their duties as stewards of Creation and of their land’s inheritors, contribute to the welfare of society in more ways than society usually acknowledges, or even know. – Wendell Berry

Foto: vitasamb2001/FreeDigtalPhotos.net

Afrikaans sê dit so mooi…

By Rian Truter on February, Wednesday 6 2013 in 2013, Life 0

: Claude Moller

My goeie vriend Claude Moller lewer die volgende kommentaar op verlede week se blog, Leer ‘n nuwe woord. Sy verduideliking van Entropy in Afrikaans is so raak en kosbaar dat ek dit vir alle Piesang & Jellietot-lesers móét laat lees. Hier is dit:

Ek vermoed mens spel dit “ENTROPIè” in Afrikaans. Dewet Watsenaam, ‘n afgetrede National Geographic-fotograaf, het gepraat van : CHANGE YOUR LENS; CHANGE YOUR LIFE. Om dus met nuwe oë, na die bestaandes in ons lewens te kyk; om raak te sien, wat ons oorsien. Entropie is waarskynlik die disintegrerende effek van gelatenheid. Bloei, kan ook egter kom uit verval; lig word altyd in en vanuit donker, gebore. Oooeee, wetterweet, as NAFI-GEIT jou eers beet het, is dit EERSTENS die INSIEN van ons OORSIEN, wat die lelie uit ons ashoop laat blom.

In three words I can sum up everything I’ve learned about life: it goes on. – Robert Frost

He who has a why to live can bear almost any how. – Friedrich Nietzsche

There are three constants in life … change, choice and principles. – Stephen Covey

Leer ‘n nuwe woord!

By Rian Truter on January, Wednesday 30 2013 in 2013, Life 6

Ek het ‘n rukkie gelede ‘n nuwe woord geleer.

Entropy.

Sê vir my niks, hoor ek jou sê. Wag net, die woord is baie meer potent as die sewe letters wat dit lank is.

Volgens die woordeboeke beteken dit onder andere everything that is left to itself has a tendency to deteriorate. Ek het gedink ek snap dié begrip. Is dit dan nie wat met my lyf gebeur het nie?

Maar eers nou die dag, nadat ons ons swembad ’n nuwe lining gegee het, het ek dit regtig met my volle verstand verstaan en regtig begryp.

Dit was asof die swembad ons skielik ’n klomp ander goed ook laat doen en sien het. Goed wat lankal reggemaak of weggegooi moes gewees het. Maar wat net vir iets of iemand gewag het om die lont aan die brand te steek.

Voor dit was ons amper in ’n vakuum van entropy. Ons weet van al die goed, maar ons sien dit nie meer nie en het geleer om daarmee saam te leef. Dis nou nie wonderlik nie, maar dis OK.

John Ortberg beskryf dié toestand so: When you settle for the path of least resistance in some area of life, entropy set in, dreams die, and hopes fade. Then a terrible thing happens: You learn you can life with mediocrity. It’s not a great life but you can tolerate it.

Die ergste hiervan is dat ons, as gevolg van hierdie ou woordjie, ons drome laat sterf. En saam daarmee verdwyn ons hoop op iets beter. Die groter TV, die ekstra kamer of die eksotiese vakansie of selfs die opgeroesde kruiwa wat weggegooi moet word, ontspoor in iets brandsiek en uitgeteer. En dan gee ons oor…

En eers as die swembad weer diepblou skitter, besef ons Kanaan was toe eintlik op ’n ander plek. Nie daar waar ons onself gaan parkeer het en vir onsself gelieg het dat perdebolle vye is nie!

Die nuwe jaar is nog net ’n maand oud. Het jy vergeet van al daardie beloftes aan jouself vir 2013?

Hou dan dadelik op om dubbel te parkeer! Ortberg het ook gesê entropy is a great enemy of the human spirit!

Kyk bietjie met nuwe oë om jou rond en draai daai entropy-monster soos Siembamba vinnig nek om!

Jou gees is baie groter as dié simpel sewe-letter-woordjie!

There is real magic in enthusiasm. It spells the difference between mediocrity and accomplishment. – Norman Vincent Peale

We must accept finite disappointment, but never lose infinite hope. – Martin Luther King Jr.

Just because a man lacks the use of his eyes doesn’t mean he lacks vision. – Stevie Wonder

Lig in die Onderwystonnel?

By Rian Truter on January, Tuesday 22 2013 in 2013, Education 12

‘n Onderwyser vra my nou die dag of ek regtig glo dat daar lig in die onderwystonnel is? Of sê ek sommer net so om hulle beter te laat voel?

Sy sê sy byt nou nie meer aan daardie seesterstorie nie, want daar is net te veel seesterre wat teruggegooi moet word. En boonop is daar net hopeloos te min hande vir die teruggooislag!

Natuurlik glo ek dit! Ek glo dit met my hele hart en verstand, maar ek is ook nugter genoeg om te weet die lig gaan nie sommer môre al só helder skyn dat ek ’n donkerbril moet dra nie!

Haar vraag het my onwillekeurig aan my goeie vriend Claude Moller se geliefkoosde gesegde, it’s better to light the candle than to curse the darkness, laat dink.

Hoe dan gemaak om die flou liggie helderder te laat brand?

Daar is baie moontlike antwoorde op dié vraag. Baie geesdrif, passie, omgee, regte pedagogiek, visie, missie, tonne geloof en al dié begrippe is van toepassing. Maar as die branders voel of dit net te veel word en die liggie al dowwer skyn, wil ek die volgende voorstel.

Gaan soggens vroeër skool toe. Ja, jy het reg gehoor. Vroeër.

Moenie personeelkamer toe gaan nie. Gaan reguit na jou klas toe. Maak die deur toe en gaan sit in een van die banke voor jou lessenaar. Sit nou eers net ’n tydjie daar. Staan dan op en gaan sit heel agter waar Mixit Maans en Facebook Francine wegkruip. En dan wonder jy …

Of die volgende Nelson Mandela dalk nie vandag in hierdie bank gaan sit nie? Of dalk die volgende Louis Pasteur? Of die volgende Moeder Theresa? Mahatma Gandhi? Of dalk jou kind of my kleinkind?

Steek dan jou hand uit en verbeel jou jy raak aan die volgende Nelson Mandela.

Wow! Jy is bevoorreg! Jy raak aan die toekoms!

Nie die tandarts, dominee, burgemeester, of self president JZ, kan dieselfde sê nie. Net jy!

‘n Laaste oefeninkie voor jy personeelkamer toe gaan: Klim bo-op een van die banke (moenie bang wees dat iemand jou sien nie) en kry die groter prentjie van waarmee jy besig is. Staan stil. Moenie vroetel of selfbewus wees nie. Maak toe jou oë en vergeet ’n slag van al die assessering en ander departementele rompslomp. Jy is hier vir ’n groter taak as net dít.

Jy is nie hier vir ’n job nie, jy het ’n roeping. Jy is by die naam geroep om ’n onderwyser te wees. Die Here wil jou daar waar jy nou is gebruik. Jy hoef nie weg te foeter na ’n sendingveld wie weet waar nie. Hierdie is jou sendingveld. Moenie een oomblik aan die belangrikheid van jou werk twyfel nie. Moenie dat moangatte, slapgatte en natbroeke jou vlammetjie blus nie.

Onthou die volgende woorde van Marianne Williamson: Our deepest fear is not that we are inadequate. Our deepest fear is that we are powerful beyond measure. It is our light, not our darkness that most frightens us. We ask ourselves, who am I to be brilliant, gorgeous, talented, fabulous? Actually, who are you not to be? You are a child of God. Your playing small does not serve the world. There is nothing enlightened about shrinking so that other people won’t feel insecure around you. We are all meant to shine, as children do. We were born to make manifest the glory of God that is within us. It’s not just in some of us; it’s in everyone. And as we let our own light shine, we unconsciously give other people permission to do the same. As we are liberated from our own fear, our presence automatically liberates others.

Ja, jy gaan moeg en geirriteerd raak. Jy gaan soms twyfel. Jy gaan dink jy word nie genoeg betaal nie, maar onthou altyd net dit: as jy eendag in die hemel kom (onderwysers gaan volgens my soontoe, want hulle hel was op aarde J) gaan die grootste onderwyser van alle tye vir jou wag en Sy hand na jou uitsteek en sê:

O Captain! My Captain!

OK. Klim van die bank af. Jy is nou gereed!

Sit jou donkerbril op en gaan personeelkamer toe.

En as mense jou vra wat is dit dan nou met dié bril, dan klap jy hulle met Oprah W: die toekoms skyn so helder dat ek ’n donkerbril móét dra!

Carpe diem!

I touch the future. I teach – Christa McAuliffe

Teachers can change lives with just the right mix of chalk and challenges. – Joyce A. Myers

A teacher affects eternity he can never tell, where his influence stops. – Henry B. Adams

Foto: adamr/FreeDigitalPhotos.net

Is ‘n matrieksertifikaat nog die papier werd?

By Rian Truter on January, Monday 14 2013 in 2013, Education 10

As ek na die 7-uur nuus kyk, verstaan ek nogal waarom mense dink Suid-Afrika is besig om op die spreekwoordelike piesangskil te gly.

Veral as jy verlede week gesien het hoe die 2012-matrieks hoopvol toustaan om by ‘n tersiêre inrigting te registreer.

‘n Man met ‘n megafoon skreeu dat hulle seker moet wees hulle is in die regte ry. Watter ry? Daar is dan net een! En boonop ’n baie lang een!

Die woordvoerder van die instelling vertel met trots van die online registrasieproses wat kwansuis so goed werk. Lyk nie so nie, want waarom dan die lang ry? Miskien omdat onlineregistrasie ‘n rekenaar en internettoegang benodig, dommie! En goeie voorligting by die skole van wat om wanneer te doen.

‘n Matrikulant met sterre in haar oë sê sy registreer nou eers, want sy was nie seker oor haar points nie. Maar noudat sy haar points op die sertifikaat gekry het, kan sy enige iets doen.

Enige iets? Wie lieg so oop oë vir dié kind?

Die leuenaar in hierdie geval is ons onderwyssisteem wat aan kinders ‘n sertifikaat uitreik wat in baie gevalle nie die papier waarop dit gedruk is, werd is nie.

Kras, hoor ek jou sê. Miskien kras vir jou as jy aan goeie onderwys in een van die plus minus 3 000 funksionele skole (of is dit minder?) in Suid-Afrika blootgestel was.

Hopeloos nie moerig genoeg nie, as jy in ‘n skool was waar die onderwysers nie opdaag vir hul klas nie en waar daar slegs een toilet vir die hele skool is. Of as jou klaskamer ‘n plaaslike bende se sitkamer is.

Ons regering belowe aan ons kinders dat hulle enige iets kan doen, sonder om aan hulle die B-kant van hierdie vervelige seven single te verduidelik. Soos met alles, van behuising tot misdaad, overpromise en underdeliver die politici.

Die matrieksertifikaat overpromise deur vir baie punte op papier te druk waarmee niks gedoen kan word nie. Hoe studeer jy ingenieurswese met 49% vir Wiskunde en hoe word jy ‘n vegvlieënier as jy nie eens Wiskunde op jou papier het nie!

Die probleem lê myns insiens in die underdeliver. Die matrieksertifikaat leer nie die toustaners dat …

1. Harde werk nodig is om sukses te behaal nie. Al sê die matrieksertifikaat dat jy universiteit toe kan gaan, beteken dit nog nie dat jy ‘n sukses daarvan gaan maak of toegelaat gaan word nie. Nie as die points op jou sertifikaat so aangepas en ‘n make over gehad het wat enige realiteitsprogram na sy asem sal laat snak nie. Sukses kom net deur jou eie harde werk en nie deur iemand ander se manipulasie van jou pogings nie.

2. Standaarde oor die wêreld nie soos in SA reggetrek word om leerders met waardigheid die stelsel te kan verlaat nie (Verstommende woorde van die minister van basiese onderwys, Angi Motshekga, rakende die 30%-slaagstandaard). In sommige plekke in die wêreld is ‘n A nog steeds ‘n A. Nie soos hier waar die swakste onderwysprovinsie in die land skielik die drie top matrikulante optower nie. Dit is nie onmoontlik nie, hoor ek jou sê. Maar tog ietwat onwaarskynlik, moet jy toegee.

3. Realisme behoort in alles te seëvier. Die spreekwoord if you can dream it you can do it is goed en wel, maar moet net nie die werklikheid vergeet nie. Lees daarmee saam ook dat man must know his limitations. Nie almal is universiteitsmateriaal nie. Universiteit is nie die begin en die einde nie; daar is baie ander opsies.

Wanneer gaan ons beleidmakers wakker word en besef dat hulle met die toekoms van hierdie mooi land dobbel?

Wanneer gaan ek weer na ‘n simbool op ‘n matrieksertifikaat kan kyk en nie wonder of dit die ware punte is nie? Selfs die leerders wat kliphard gewerk het, se punte staan as gevolg van die swakheid van dié sisteem onder verdenking. Wat ’n belediging vir alle matrikulante wat hard gewerk het! En daarom hul eerlike en ware punte verdien.

Wanneer gaan die standaard van ons onderwyssisteem so wees dat ons universiteite nie meer ekstra toetse hoef af te neem om die ware akademiese vaardigheid van ons leerders te bepaal nie?

Ek weet nie.

Miskien eers as dit hopeloos te laat is …

Dit maak geen sin om te probeer bewys dat jy in ‘n eksamen met 30%-slaagsyfer kan uitblink nie. – Jonathan Jansen

Die onverskillige selfbedrog van die Suid-Afrikaanse skoolstelsel gaan tot ekonomiese rampspoed lei. – Leonard van der Dussen

As dit eg is, moet Suid-Afrika ‘n onderwysstelsel hê wat die heel vinnigste in die wêreld verbeter. – Tim Gordon (na aanleiding van die geloofwaardigheid van ‘n slaagsyferverbetering van 13,7 persentasiepunte oor vier jaar.)

Image: africa/FreeDigitalPhotos.net

← Previous 1 2 3 4 Next →