Die HAT verklaar die woord burokrasie as: 1. Gesamentlike staatsamptenaar. 2. Gees, gedrag van ’n burokraat; amptelike kleingeestigheid.
Nou wat is ’n burokraat dan, vra jy? Weer die HAT: Kleingeestige (en eiemagtige) amptenaar wat net aan die letter van die wet vashou.
Na ’n besoek hierdie afgelope Maandag aan die Departement van Arbeid se kantoor in Bellville, verstaan ek hierdie twee begrippe beter. Baie beter!
’n Volle vyf uur en 40 minute se beter!
Want dit was presies hoe lank dit my geneem het om my reeds voltooide UIF-vorms in te dien.
Gedurende dié genoemde vyf plus ure het ek gesien waar die woordeboekmakers hulle definisies kom formuleer.
En ek kan getuig dat hulle definisie een honderd persent in die kol is, want soos ek op my al sensitiewer wordende agterent numeries vorentoe (baie stadig!) vorder, het ek dié definisie in sy volle omvang beleef.
’n Amptenaar wat vorms aan die skare op die bankies verduidelik asof almal totaal stupid is. Maar die ergste is dat dié amptenaar die inligtingsessie gebruik om sy die standup comedy te beoefen. En die enigste wat lag is hy, want hy het die hef in die hand. Luister moet jy luister.
’n Rêrige gevange skare, want maak jy die verkeerde geluid of beweging, wie weet wanneer kom jy hier uit. Dalk nooit en jy word soos hulle. Ek het ook besef dat ons nie ’n inval van wesens uit die buitenste ruimte moet vrees nie. Hulle is reeds hier… hulle is in diens van die Departement van Arbeid.
Amptenare wat vir ’n departement werk wat die edelste woord in enige woordeskat verteenwoordig, maar gerieflik vergeet het wat dié woord beteken. Soos klokslag verdwyn hulle soos mis voor die son en laat die rye vormdraers sonder enige taal of tyding.
Kantore word driemandiep beset en deur die ruit sien ek die breedste glimlagge wat enige tandepasta-advertensie groen van jaloesie sal maak. Dis net dat ons arme drommels met die vorms, soos die minute ure word, ongelukkig nie die grap kan insien of saam wil lag nie.
En hoe later hoe kwater. Dit help nie om te vra wie in beheer van hierdie departement van onarbeidsaamheid is nie. Niemand wil verantwoordelikheid hiervoor aanvaar nie. Die warm patat van leierskap en blote verantwoordelikheid word van die een kantoor na die ander verskuif. En om alles te kroon, staan daar op ’n bordjie bo een van die kantore: Client Services!
En glimlaggend kyk ons president vanuit ’n groot geraamde portret op sy volgelinge en amptenare neer. Alles is wel in die staatsdiens.
Miskien begryp ek die hele besigheid totaal en al verkeerd?
Word dié amptenare se salarisse nie met my en jou swaarverdiende belastinggeld betaal nie?
Is hulle daarom dan nie veronderstel om die publiek as hul kliënte te sien nie? Ook daardie arme mense wat nie anders kan nie en van hospitaal, kliniek en regshulp van bank na bank móét skuif.
Ek weet ek veralgemeen, want in enige organisasie is daar uitsonderings op die reël. En ek het met een of twee van hulle ook te doen gekry, maar hulle was min. Bitter min.
Ek wonder hoe lank hulle (die bittereinders) teen hierdie tsunami van burokrasie staande gaan bly, voor hulle ook die handdoek ingooi en net nog ’n amptenaar word wat alle oogkontak met die publiek vermy?
Ek het die gevoel gekry dat dié met die lêer(s) onder die arm, wat so stip voor hulle staar as hulle loop, skaam is. Skaam omdat hulle geswig het voor die verkragting van die eens edel begrip dat arbeid adel is.
Terwyl ek daar gesit het, het ek gewens ons president wil uit sy portret klim, die tafels kom omgooi en die sweep in hierdie sinagoge kom klap!
Voor dit te laat is.
Of is die skrif reeds aan die muur?
Geleenthede gaan by die meeste mense verby omdat dit ’n oorpak aanhet en na werk lyk. – Thomas Edison
Om te rus kry jou nie daar nie. – Ugandese spreekwoord
Luiheid laat die dak inval, slap hande laat die huis lek. – Prediker 10:18